Vorige keer blogde Mariska over de kracht van taal en dialoog in het handelen van sociaal werkers>>

Ik bracht een keer met een moeder haar familie in kaart. We schreven alle namen op. Ondertussen was haar dochtertje van een jaar of zes aan het spelen. Ineens kwam ze naar ons toe met een foto van opa. ‘Opa hoort er ook bij’, zei ze en ze zette hem op de flap. Opa was overleden, maar door zijn foto was hij er weer bij. Kinderen kunnen een waardevolle bijdrage leveren in een gesprek over het netwerk.

Bewustwording

Bij een andere cliënte vroeg ik wie haar tot steun konden zijn bij het nemen van beslissingen. Ze tekende allerlei vrienden. Haar beste vriend woonde in Canada. Daar Skypete ze regelmatig mee. Door haar vrienden in kaart te brengen voelde ze zich sterker om een besluit te nemen. De volgende dag had ik een appje van haar. Ze had haar (ex)-partner de deur uit gezet. Ze voelde zich sterk genoeg na het gesprek om haar beslissing ook uit te voeren.

Variatie

Blijkbaar gaat er veel kracht vanuit om je bewust te worden van de mensen die om je heen staan. Sommigen staan dichtbij, anderen wat verder weg. Met sommigen voel je je vertrouwd, met anderen minder. Bij een goede vriendin kun je terecht voor emotionele steun. Bij de buurman kun je een hoge ladder lenen. Via een kennis op Facebook krijg je een tip over een vacature. Een gevarieerd netwerk helpt je vooruit in het leven.

Mattheuseffect

Uit onderzoek blijkt dat niet iedereen even goed is in het opbouwen en onderhouden van een sociaal netwerk. Mensen die langdurig ziek zijn, psychisch kwetsbaar of mensen die lange tijd in armoede leven, zien hun netwerk verschralen. Andersom zie je dat mensen die gezond zijn en voldoende geld hebben, vaak veel makkelijker een sociaal netwerk op kunnen bouwen en zo meer kansen creëren in hun leven. In de literatuur wordt dit ook wel het Mattheuseffect genoemd. Mensen met wie het goed gaat, kunnen beter hun sociaal netwerk ontwikkelen, terwijl mensen die het netwerk hard nodig hebben, juist moeite hebben om dat netwerk overeind te houden.

Inzicht voor het sociaal werk

De conclusie van dit verhaal is dat het versterken van het sociaal netwerk een belangrijk gespreksonderwerp is voor de sociaal werker en zijn cliënt. Mensen hebben belang bij een sterk en gevarieerd netwerk. Tegelijkertijd is het voor kwetsbare mensen extra moeilijk om een netwerk op te bouwen en te onderhouden. Maar als je met cliënten goed stilstaat bij hun netwerk, dan is het netwerk vaak groter dan ze aanvankelijk dachten.