De vorige keer pleitte Mariska voor samen regie >>
Eén van de examinatoren vroeg me wat hier eigenlijk vernieuwend aan is. Deze instrumenten bestaan immers al jaren. In een bijzinnetje voegde hij toe dat het in de praktijk niet vaak wordt toegepast. Daar zit nu net de essentie. We hebben binnen het sociaal werk prachtige methodische werkvormen, maar in de waan van de dag passen we ze weinig toe.
Hulpverleningsreflex
Ik hield een warm pleidooi dat sociaal werkers in de wijkteams minder snel in de hulpverleningsreflex zouden moeten schieten en meer de hulpvrager in zijn sociale context moeten zien. Dan ontvouwen zich andere mogelijkheden. In mijn organisatie verzamelden we de afgelopen tijd mooie praktijkvoorbeelden. Zo ging een mevrouw hulp geven in haar netwerk in plaats van hulp vragen. Een ander vond via haar netwerk huisvesting. De buurtcoaches ontdekten dat ze wel vaak vroegen naar het netwerk, maar alles in hun hoofd bewaarden in plaats van het inzichtelijk te maken samen met de hulpvrager. Ook vonden ze het moeilijk om de hulpvrager in een bredere sociale context te plaatsen.
Verschillende rollen
Mensen vervullen in verschillende contexten andere rollen. Ze zijn bijvoorbeeld ouder, buurvrouw, mantelzorger, werknemer of vrijwilliger. Binnen deze rollen krijgt hun leven betekenis. Versterking van deze rollen kan mensen veerkrachtig maken voor tegenslag. Mensen komen tot hun recht in verbondenheid met anderen.
Tien tips om aan de slag te gaan
Wil jij in jouw organisatie ook aan de slag met omgevingsgericht werken? Een eerste stap is om samen met de hulpvrager in gesprek te gaan over zijn of haar sociale omgeving. Je kunt hiervoor een ecogram, netwerkcirkel of groslijst gebruiken (te vinden via deze link van Movisie). Vervolgens kun je het met je team concreet maken met deze tien tips:
- Kies als team twee of drie instrumenten uit en ga ze testen in de praktijk.
- Ga creatief om met de instrumenten, geef er samen met cliënten een eigen draai aan.
- Print werkbladen uit op A3 en neem gekleurde stiften mee. Dan kun je fijner werken.
- Oefen instrumenten van tevoren door je eigen netwerk in kaart te brengen. Sta stil bij wat het met je doet.
- Neem de tijd, het blootleggen van patronen kan emoties teweeg brengen.
- Het hoeft niet in één gesprek, gebruik het steeds als onderlegger bij de gesprekken.
- Koppel doelen en acties aan het overzicht, zodat een actieplan ontstaat waarbij duidelijk wordt wie wat doet.
- Schiet niet te snel in de hulpverleningsreflex. Het netwerk inzichtelijk maken is ook helpen!
- Bespreek met je team de resultaten en stel je werkwijze hierop bij.
- Deel successen met elkaar en verzamel wat werkt in de praktijk.
Wil je meer weten over de inhoud van de toolbox of heb je hier een goed idee over? Laat hieronder dan een berichtje achter.
