De vorige keer stelde Karin dat een probleemeigenaar geen zondebok zoekt >>
Als acteur ben je een instrument in handen van een regisseur, die elk zo zijn eigen wijze heeft. De één heeft het eindplaatje in zijn hoofd en geeft aanwijzingen die exact moeten worden opgevolgd. Een ander laat de productie samen met de spelersgroep ontstaan. Ze zijn over het algemeen erg betrokken en laten toch los op het moment dat het op de acteurs aankomt: bij de uitvoering. Eens trof ik een regisseur die ons amateurs slechts als financiering zag van zijn écht creatieve uitingen elders. Onze uitvoering was abominabel. Er was geen regie.
Betrokkenheid
Betrokkenheid voel je. Als patiënt in een ziekenhuis kan ik mij moeiteloos overgeven aan betrokken personeel, mits bekwaam en bevoegd. Als moeder van een kind met een diagnose laat ik me graag leiden door een betrokken psycholoog met kennis en een heldere visie. Door mijn regie te delen met bevoegde mensen die ik vertrouw, krijg ik meer grip/regie.
Opvoeden in dialoog
Regisseren is betrokken richting geven, meedenken, stimuleren en faciliteren, met het idee los te laten als het erop aankomt. Opvoeden is regisseren dat je kinderen later zelf regie nemen. Dat doe je bij voorkeur in dialoog , maar mét de afspraak dat je een vinger aan de pols hebt en kunt ingrijpen wanneer nodig.
Regie in wijkteams
Op vergelijkbare manier voeren wijkteams regie op passende integrale hulp. Een moeder moet zélf zorgen dat kinderen op tijd op school komen. Het wijkteam helpt door richting te geven, mee te denken, te stimuleren en te faciliteren. Bijvoorbeeld in het vinden van een creatieve oplossing, zoals woningruil om dichter bij school te wonen. Een specialist moet zélf passende hulp bieden, het wijkteam helpt. Bijvoorbeeld door het zoeken naar time-out mogelijkheden, waardoor een kind thuis begeleid kan worden in plaats van in een residentiële voorziening.
Betrokkenheid
Hoe betrokken een hulpverlener ook is, de betrokkenheid van mijn eigen sociale netwerk is groter. De betrokkenheid bij een kind is in potentie het grootst bij de eigen ouders. Een goede hulpverlener beseft dat een kind (meestal) niet gebaat is bij iemand die op de stoel van de ouder gaat zitten en deze uit positie brengt.
Regie op de transformatie van het sociaal domein
Uit mijn gesprekken met vertegenwoordigers van wijk- en buurtteams blijkt dat dit ook geldt voor het succesvol regisseren van het transformatieproces. Succesvolle gemeenten geven richting, denken mee, stimuleren en faciliteren zonder op de stoel van de uitvoerder te gaan zitten. Zij beseffen dat de transformatie gebaat is bij een open dialoog tussen beleid en uitvoering, die alleen kan plaatsvinden als beiden in positie zijn. Want organisaties van mensen wiens drijfveer en passie het is om passende hulp te verlenen, zijn in potentie meer betrokken en bekwaam.
Midden in het gedoe
En nee, dan gaat niet alles vanzelf goed. Want regisseren vraagt óók lef om met compassie midden in het gedoe te staan. Om anderen soms stevig te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Om het hoofd te bieden aan disfunctionele processen die nu eenmaal optreden als je samen iets opbouwt. Om, net als opvoeders, het hoofd koel te houden en niet te snel conclusies te trekken op basis van cijfers of een (CPB-)rapport. Meer hierover in de vijfde en laatste blog in deze serie.
