In de vorige gastblog schreef Liselot Godschalx over het effect van de meldcode >>
Ook al heb je nu waarschijnlijk geen zonnebril op, toch kijk je ook door een bril. Daar ben je je niet altijd bewust van. We zijn vaak vergeten dat we een innerlijke bril op hebben, maar hij zorgt er wel voor hoe we de wereld om ons heen ervaren. We kleuren onze eigen werkelijkheid. Hierdoor zien we wat we willen zien en missen we heel wat informatie. Door een bril af te zetten, of een andere bril op te zetten zien we weer nieuwe beelden. Zo kijken we anders tegen een situatie aan en creëren we nieuwe oplossingen.
Vertroebelde blik
Er zijn verschillende brillen die onze blik vertroebelen. In het werk van de sociale professional is het van groot belang om je bewust te zijn van de innerlijke bril die je op hebt. Hij bepaalt namelijk je reactie. Ik laat hier drie van deze brillen de revue passeren.
1. De bril ‘Ik weet al wat je bedoelt!’
Deze bril hebben we op als we naar iemands vraag of probleem luisteren. We zijn snel geneigd om te denken ‘O ik weet al wat je vraag is’ of ‘ja stop hier maar, ik weet al wat jouw antwoord is’. In plaats van eerst te luisteren en door te vragen, vullen we al in voordat de ander is uitgepraat.
En dat is heel jammer want hierdoor komen we er niet achter wat de ander echt bedoelt. We horen niet het hele verhaal en kunnen dus ook niet de meest passende oplossing vinden. Soms hebben we ook een hele andere definitie van iets dan een ander. In beide gevallen vertroebelen onze aannames onze blik. Als je de bril afzet, kun je zonder oordeel naar iemand luisteren. En als je dan doorvraagt, kom je meestal meer te weten dan je ooit zelf had kunnen bedenken.
2. De bril van de deskundige
Deze bril zetten we op wanneer we aannemen dat we over specifieke kennis beschikken die een ander niet heeft. We denken dat we per definitie meer weten dan de ander. Dat kan kloppen, maar het kan ons ook belemmeren. Het kan namelijk zijn dat we door al onze kennis de meest simpele oplossingen over het hoofd zien.
Zo praten we vaak met een kind vanuit de aanname dat we als volwassenen weten hoe de wereld in elkaar zit. Daarbij zien we over het hoofd dat kinderen ons juist door hun frisse kijk nieuwe invalshoeken kunnen laten zien. Kijk ook regelmatig door de bril van de ander en ontdek samen nieuwe oplossingen.
3. De bril van de ene waarheid
De laatste bril is de bril van ‘Zo is het!’. Bij deze bril kijk je vanuit de overtuigingen dat de dingen zijn zoals we ze kennen. Het gaat hierbij om gelijk of ongelijk hebben. Maar is dat zo?
Vroeger dachten we dat de aarde plat was. Vanuit die werkelijkheid kon je maar beter niet te ver reizen want dan kon je er van af vallen. Pas toen ontdekt werd dat de aarde rond was, ontstonden nieuwe mogelijkheden en nieuwe ontdekkingen.
Wissel van bril
In gesprekken met bijvoorbeeld jongeren, ouderen, burgers en buren helpt het om je te realiseren dat je waarneemt vanuit verschillende brillen. Door je hiervan bewust te zijn, ben je in staat de bril af te zetten of te wisselen van bril. Sta open voor het perspectief van de ander en gebruik ook eens je verbeeldingskracht om iets mogelijk te maken dat er nog niet is. Als we de ene werkelijkheid die we kennen los kunnen laten, zijn we in staat nieuwe en boeiende oplossingen te bedenken.
Britta Lassen stimuleert met haar bedrijf Training with a Twist innovatief denken en samenwerken in organisaties.