Politiseren

Een flink aantal mensen binnen het sociaal werk vindt van wel. Evelien Tonkens haalde bijvoorbeeld in de Marie Kamphuislezing op 11 november het begrip ‘politisering van het sociaal werk’ uit de kast. Met politiseren doelt Tonkens in deze lezing op problemen die individuen tegenkomen, (helpen) plaatsen in maatschappelijke context en (helpen om deze) als maatschappelijke problemen onder de aandacht brengen van beleid en politiek. Er wordt al snel gesproken over stem geven aan bepaalde groepen.

Stemmen versterken

Maar misschien gaat het voor ons als sociaal werkers niet zozeer over het stem geven als wel het versterken van stemmen. Zeker gezien de definitie van ons beroep waarin staat dat sociaal werk sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen bevordert.

Hoeveel sociaal werkers hebben bijvoorbeeld in de praktijk gevolgen van de Toeslagenaffaire gezien of zien de gevolgen van de coronaperiode bij cliënten op allerlei gebieden? Wat doen we met deze kennis? Werken we alleen aan de individuele problemen of kijken we ook naar patronen die zich in de samenleving voordoen?

Leerlingenvervoer

Dat ziet er voor iedere werker natuurlijk weer anders uit. Ik geef een voorbeeld uit mijn eigen praktijk.

In de gemeente waar ik werk speelde een issue rond het leerlingenvervoer. Ik ondersteun een contactgroep van ouders waar een aantal ouders te maken hebben met dit onderwerp. Er was veel onrust rond de veranderingen die ingevoerd werden na de zomervakantie. Deze geluiden klonken in de appgroep en op de bijeenkomst. Ouders ondersteunden elkaar en bliezen stoom af. En voelden zich veelal niet gehoord bij instanties.

Ik ben geen partij in deze en hoef er ook geen mening over te hebben. Ik heb wel aan deze ouders aangeboden dat ik de signalen die ik van hen hoorde aan de politiek zou doorgeven. Daar waren ze blij mee en er werd vanuit de politiek ook op gereageerd.

Heb ik iets veranderd. Nou nee, niet direct. Maar ik kon wel, als niet belanghebbende, de stem van zich machteloos voelende ouders versterken. En met daarbij de professionele ondertiteling dat men niet zozeer boos was om de feiten, maar dat men zich vooral niet gehoord voelde.

Samenvoegen en op de juiste plek brengen

Laten we als sociaal werkers niet aarzelen om stemmen die we in ons werk oppikken, samen te voegen en op de juiste plek neer te leggen. Zo versterken we wat anders als losse stemmen snel verwaait. Laten we ook hierin onze belangrijke rol pakken en niet te bescheiden zijn!