Als je vermoedt dat je kind LHBT is, is het voor veel ouders en familieleden nog vaak lastig of ongemakkelijk om daar over te praten. Voor een onderzoek met de Rijksuniversiteit Groningen interviewde Movisie ouders van wie de LHBT-kinderen suïcidaal waren geweest.

Ouders vermoeden soms dat een kind LHBT is maar willen ook vaak kinderen zelf de ruimte geven om met thema te komen. Maar het kind durft er vaak niet zelf over te beginnen met de ouders. Het loopt dus vaak alleen te worstelen met LHBT-gevoelens. Het is vaak bang afgewezen te worden door de ouders of andere uit de omgeving. Een ouder in het onderzoek vertelde: ‘In die periode zat hij heel erg in de knoop met zichzelf. Dat had toen ook te maken met ons als ouders.’ Als gevolg hiervan kunnen gevoelens van suïcidaliteit ontstaan. En die gevoelens zijn ook weer moeilijk bespreekbaar. Want hoe vraag je aan je kind of het wel eens denkt aan de dood?

Lacherig

Niet alleen als LHBT-jongeren in de kast zitten maar ook daarna kunnen gevoelens van suïcidaliteit ontstaan. Er zijn namelijk ook vaak een heleboel nare reacties uit de omgeving die hen het signaal geven dat ze niet mogen zijn wie ze zijn. Een ouder vertelde: ‘Ze heeft toch ervaren dat er in de omgeving wat lacherig over gedaan wordt. Dat kinderen haar na riepen op straat van hoi, je bent toch een jongen. Ze heeft zich buitengesloten gevoeld.’
Bij transgender jongeren komt na het uit de kast komen ook vaak het probleem van lange wachtlijsten voor hulp om de hoek kijken: een kind weet wie het is maar het lichaam past vaak nog niet bij hoe het zich voelt en voordat er iets aan veranderd kan worden, is er een lange wachttijd. Een ouder vertelt: ’Toen heeft ze ook momenten gehad van: ja, maar dan hoeft het leven voor mij niet. Ze was zo bang dat haar geslachtsdelen groter werden. Dat ze een baard in de keel kreeg. Dat haar lichaam zou transformeren tot man.’

Hulpverleners

Professionele hulpverleners blijken ouders in veel gevallen goed te kunnen helpen en ondersteunen bij het praten met hun kind over zowel de LHBT-gevoelens als de suïcidale gevoelens. Maar helaas is dat niet in alle gevallen zo, leert het onderzoek. Ouders kwamen soms ook hulpverleners tegen die zelf weinig wisten over LHBT-zijn. Vooral van transgender zijn hadden lang niet alle hulpverleners kaas gegeten. Ouders en LHBT-jongeren misten daardoor de ondersteuning die zo ontzettend hard nodig hadden.

Handige factsheets

Het is dus belangrijk dat zowel ouders als professionele hulpverleners meer kennis krijgen over het thema. Movisie ontwikkelde daarom twee factsheets, een voor ouders, en een voor professionele hulpverleners en vrijwilligers. Ze bevatten praktische tips om jonge LHBT’s van wie je vermoedt dat ze suïcidaal zijn te helpen.

Voor het dertienjarige kleinkind van bovengenoemde oma is dat te laat. Het enige dat wij als onderzoekers konden doen was haar verwijzen naar de hulp van 113 online voor nabestaanden. Ik hoop dat ik in de toekomst een mailtje krijg van een grootouder of ouder die door deze factsheet het eigen (klein)kind heeft kunnen helpen en een toekomst heeft kunnen geven.

Hanneke Felten, senior projectleider en onderzoeker bij Movisie en KIS.