Het was een eeuwigheid geleden. Het moment dat ik vertelde dat ik zzp’er zou worden, en ik herinner het me nog goed. Ik heb de gefronste wenkbrauwen niet geteld, maar het waren er veel. Zzp’ers in het jongerenwerk waren toen op een hand te tellen. Mijn drijfveer was niet een hoger uurtarief, maar ik had voor die tijd afwijkende ideeën over hoe jongerenwerk uitgevoerd zou moeten worden, zoals goede samenwerking met de veiligheidsketen, duidelijke grenzen stellen naar de jongeren toe, heldere prestatieafspraken maken en niet blowen en drinken in een buurthuis. De wereld ziet er nu gelukkig totaal anders uit.

Zzp’ers in alle branches

Veel mensen in allerlei branches kiezen er tegenwoordig voor om zzp’er te worden. Zelfs bij huisartsen is het een trend, hoorde ik deze week. In het jongerenwerk is het niet anders. De professionals nemen opdrachten aan in het jongerenwerk of de jeugdzorg. Dat een deel van de jonge zzp’ers een te laag uurtarief krijgt en de risico’s van het zelfstandig ondernemerschap niet goed inschatten, baart me zorgen, maar dat is stof voor een andere column. Zelf vermoed ik dat als er echt een langdurige recessie komt, het aantal zzp’er flink zal afnemen.

Flauwekul en kortzichtig

De schaarste op de arbeidsmarkt in het jongerenwerk is groot. Zelf heb ik regelmatig zzp’ers ingehuurd en dat is me goed bevallen. Er zijn echter nog steeds veel werkgevers en leidinggevenden, die liever niet met zzp’ers werken om 2 redenen. Hoge kosten en de tijdelijkheid. Die argumenten bestempel ik als flauwekul en kortzichtigheid. Non-argumenten.

Voordelen bij inhuur zzp’er

Je moet als werkgever niet een hoger uurtarief betalen dan je zelf hanteert naar de gemeente of de hoofdaannemer toe. Misschien ietsje, omdat je een zzp’er niet hoeft te betalen als die verlof heeft. Als je dat doet zie ik alleen maar voordelen. Als een zzp’er ziek wordt of op vakantie gaat heb je geen kosten. Minder risico. Als een opdracht eindigt, kan de samenwerking makkelijk worden beëindigd. Een ander voordeel vind ik dat een zzp’er, als het goed is, meerdere opdrachtgevers heeft en die kennis en ervaring meeneemt naar mijn organisatie.

Vaste baan is achterhaald

Dan de tijdelijkheid. Ook een zzp’er kan je voor langere tijd aan jouw organisatie binden. Niet fulltime, maar dat is in mijn ogen geen probleem. Daarnaast is het hele concept van een vaste baan totaal achterhaald. Zekerheid bestaat niet of nauwelijks meer. Behalve dat, switchen jonge werknemers eerder van werkgever dan vroeger. Gouden horloges worden niet meer uitgedeeld. Een jongerenwerker die 4 jaar bij dezelfde organisatie werkt in de uitvoering is een senior.  

Jonge werknemers kijken anders naar de wereld

Jonge werknemers kijken ook anders naar de wereld dan 20 jaar geleden. In het jongerenwerk is dat duidelijk zichtbaar. Ik vind dat jonge werknemers beter aan hun eigen belang kunnen denken en aan wat hen gelukkig maakt in vergelijking met vroeger. De oude rotten in het vak hoor ik weleens zeggen dat de jonkies minder loyaal zijn. Zo zie ik het niet. Ik zie meer gelijkwaardigheid. De organisatie en de werknemers moeten elkaar gelukkig maken.

Oplossingen

Ik kan vasthouden aan de gedachte hoe mijn ideale wereld er ooit uitzag, maar ik kies ervoor om oplossingen te vinden voor de situatie waar ik nu voorlopig mee te maken heb. De realiteit is dat je voor een goede sfeer moet zorgen binnen je organisatie om mensen aan je te binden. Die binding is van kortere duur dan vroeger, dus moet je als organisatie is staat zijn daarmee om te gaan. Alles moet zo ingericht zijn dat nieuwe mensen snel ingewerkt kunnen worden en zich welkom en gewaardeerd voelen. Dat vergt een andere manier van denken, organiseren en leidinggeven.