Kennen jullie het programma ‘Dreamschool’? Het is een programma op de NPO en ik ben fan. In het programma wordt een groep schoolverlaters de kans geboden om met hun ontwikkeling aan de slag te gaan onder leiding van inspirerende coaches en docenten. Er valt veel in te zien en het is volgens mij prima materiaal voor sociale studies, vooral bruikbaar voor het vak groepsdynamica. Zoals gezegd, ik ben fan van het programma, maar de laatste weken houdt mij iets bezig. Over het programma en wat wij er als sociaal werkers uit kunnen halen.

Weerstand

De groep van dit jaar lijkt behoorlijk losgeslagen. Een eerste reactie is dat de jongeren zich niet echt in willen zetten en in de weerstand zitten. Dat lijkt ook de reactie van de begeleiders, Lucia Rijker en Eric van t Zelfde. Is dat herkenbaar? Heb jij ook weleens verzucht dat je cliënt in de weerstand zit? Natuurlijk zien we op televisie maar een zeer beperkt deel van wat er gebeurt en zijn er ook meer mensen bij betrokken, maar toch zette het mij aan het denken over het aandeel van de begeleiders. En wat dit ook zegt voor onze rol als sociaal werkers.

Wat er gebeurt

Afspraken worden gebroken, deelnemers lopen met petjes op en met dekens omgeslagen en ze hangen etend en drinkend in de lessen. De deelnemers zijn continu met elkaar bezig, er wordt veel op elkaar afgegeven. Kortom, zoals één van de jongeren terecht opmerkt, er is geen veilige sfeer in de groep.

Leren

Als antwoord hierop wordt hem teruggegeven dat hij moet kijken naar zijn proces, wat kan hij hiervan leren? Dat is natuurlijk waar, maar is dit antwoord niet te makkelijk? Om daarmee de schuld helemaal bij de jongeren zelf neer te leggen? Zo ook bij jouw cliënt waarvan je zegt dat hij in de weerstand zit. Heb je ook gekeken naar jouw aandeel?

Vol bordje

Lucia en Eric zijn betrokken, professionele mensen. Maar in deze serie hebben ze zelf het nodige op hun bord. Lucia kampt blijkbaar met zeer ernstige nekklachten en tijdens de serie overlijdt de vader van Eric. Maar ze geven niet op, ze blijven zoveel mogelijk aan werk. Prachtig natuurlijk, maar ze zijn er toch niet optimaal bij en dat heeft volgens mij een grote impact op het gedrag van de jongeren. Er valt nog veel meer te zeggen over de serie, maar in deze column wil ik vooral de gedachte meegeven dat de onrust in de groep voor een groot deel veroorzaakt wordt door de onrust in de begeleiders.

Privé

Herken je het steeds maar doorgaan, ook wanneer er privé van alles speelt of wanneer je eigenlijk ziek bent? De cliënten laat je niet zitten, toch? Maar is dat altijd het beste om te doen? Of is het soms ook tijd om even afstand te nemen, om hulp te vragen aan een collega, of je ziek te melden of vrij te nemen?

Corona

En laten we dan toch ook nog even naar deze coronaperiode kijken. Juist in deze tijd kun je als sociaal werker zo gericht zijn op het signaleren van hoe het met de ander gaat dat je jezelf zomaar kunt vergeten. Maar voor jou is het ook een tijd waarin alles anders en onzeker is. In mijn werk als coördinator van de vrijwilligers ervaar ik dat ook. Ik heb een lijst waarop ik bijhoud met wie ik contact heb gehad en of diegene extra aandacht nodig heeft. Ikzelf sta niet op die lijst.

Kortom: om er voor de ander te kunnen zijn, moet je er ook voor jezelf zijn, dus zet jezelf ook op je aandachtslijstje!