Ik heb de afgelopen weken heel veel gesprekken gevoerd met directeuren van sociale diensten. Het geluid wat ik daar hoor is hoopgevend. De verwachtingen over een grote instroom van werklozen zijn aanleiding voor zorgen, maar…. juist nu is het devies om de groep die al langer in de bijstand zit te scholen en te ondersteunen. Dus niet de blik richten op de snelle successen, maar investeren in die groep die bij een aantrekkende economie – en dat gaat echt wel weer gebeuren – ook de meeste kans loopt om langs de kant te blijven staan. Geen ‘work first’, maar ‘scholing first’.

Een andere kans is dat het nu mogelijk is om gaten te vullen in die sectoren waar tekort aan personeel is. Denk aan onderwijs, zorg, maar ook defensie en politie. Mensen die werkloos worden, zijn in de eerste maanden van hun werkloosheid positief over kansen op een nieuwe baan. Maak daar gebruik van, en stimuleer deze werkzoekenden om in de tekortsectoren aan de slag te gaan. Gebruik daarvoor scholing en stages. Nu wordt er nog niet bezuinigd op die middelen.

Ik was deze week bij de afsluitende bijeenkomst van het Banenoffensief Vluchtelingen. Een project waarbij bijna drieduizend vluchtelingen in drie jaar tijd aan een betaalde werkplek zijn geholpen. Enthousiaste verhalen van vluchtelingen die een plek in onze samenleving hebben gevonden. En enthousiaste verhalen van werkgevers die gemotiveerde medewerkers binnen hebben gehaald en deze ook, in deze economisch barre tijden, willen behouden.

Een andere kans die de crisis biedt is om vastgeroeste structuren te doorbreken. Ik kom nog te veel tegen dat er nodeloos belastinggeld rondgepompt wordt. Er gaan aanzienlijke bedragen van het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap naar onderwijsinstellingen voor de financiering van het beroepsonderwijs. Naar diezelfde instellingen gaat voor dezelfde opleidingen re-integratiegeld voor werkzoekenden. Tegen een marktconform – lees hoger – tarief wel te verstaan. Dat lijkt me in een periode waarin scholing een belangrijk instrument is om werklozen van de ene naar de andere baan te krijgen zonde van het geld.

Eric Dorscheidt (1966) is adviseur en politicoloog. Als adviseur werkt hij voor de lokale overheid bij BMC-groep op het gebied van participatie, sociale zekerheid en welzijn. Daarnaast is hij lid van de Raad van Toezicht van Combiwel Amsterdam. In de avonduren is hij actief als voorzitter van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van het openbaar basisonderwijs in Amstelveen.