Lees hier meer blogs van Dik Hooimeijer >>
Allerlei vergrijpen kwamen aan bod, zoals jeugdigen die een pakje sigaretten of een mobiele telefoon hadden gestolen, of hadden ingebroken. Daarnaast zaken rond uithuisplaatsing waarin soms schrijnend de relatie tussen kind en ouder op tafel kwam. De uitzending maakte ook duidelijk dat kinderrechters soms voor zeer lastige keuzes staan. Hun beslissingen grijpen vaak diep in op het leven van jonge kinderen.
Een rechter, de heer Salomon, verwoordde dat indringend. Hij voelde zich soms machteloos. Vooral als het niet lukt snel een gezinsvoogd te regelen. Dat er lange wachttijden zijn waardoor kinderen tijdelijk in een vrijheid berovende omgeving moeten worden geplaatst. Hij vond het moeilijk om daar mee om te gaan. Maar wat mij echt raakte was zijn uitspraak dat het veelal om kinderen gaat die beschadigd worden. En daar kon hij niet zo goed tegen. De camera legde zijn emotie bij die uitspraak feilloos bloot.
Tijdens de uitzending viel mij die betrokkenheid van de rechters op. Hoe serieus ze op zaken ingingen, hun duidelijkheid maar zeker ook hun mildheid naar kinderen.
Het was een uitzending waarover ik nog even moest nadenken. Ook over de vraag waarom het geheel mij zo raakte. Daar ben ik wel achter.
Het raakte mij omdat ik hier professionals van de rechterlijke macht aan het werk zag die stand moeten zien te houden in een samenleving die alleen maar hogere straffen eist. Tel alleen maar de uitspraken op van ministers, staatssecretarissen en politici van de laatste twaalf maanden. De discussie lijkt zich voornamelijk te richten op meer en harder straffen. De kritiek op de rechterlijke macht is de laatste maanden enorm toegenomen. De samenleving eist straf en niet zo weinig ook.
Alle onderzoeken van de laatste 25 jaar, tonen, vrijwel zonder uitzondering, onomstotelijk aan dat zwaar straffen de slechtste oplossing is. Haal ze van de straat en iedereen is blij. Het tegendeel is waar. En natuurlijk maakt de politiek hier werk van. Want investeringen in, zoals rechter Salomon dat treffend verwoordde, beschadigde kinderen is nu net wat we eerder afgebroken dan – minimaal – gecontinueerd zien worden. Het is een gotspe dat kinderen om reden van wachttijden voor menselijke opvang soms maanden opgesloten moeten worden. Ook hier is de beschaving ver te zoeken.
Het raakte me dus omdat de rechters met hun oprecht en zorgvuldig optreden steeds op zoek zijn naar oplossingen die een mogelijke kansrijke toekomst voor het kind kunnen opleveren. Maar het raakte me ook, denkend aan het populisme in de samenleving rond dit thema, hoe kansloos deze rechters lijken te zijn.
Dik Hooimeijer (1954) is binnen Stichting MOOI, een welzijnsorganisatie in Den Haag en Zoetermeer, onder meer verantwoordelijk voor Marketing, Innovatie en Projecten. Sinds 1975 is hij werkzaam in de welzijnssector. Hij noemt zichzelf een absoluut welzijnsdier, maar is ook een oprecht criticaster. Naar zijn oordeel is welzijn te weinig innovatief en speelt het niet in op de tijdgeest.
