De definitie van consensus die Wikipedia geeft: “Er is sprake van consensus wanneer de leden van een groep of gemeenschap een breed gedragen overeenstemming hebben bereikt.” Er is niets mis met consensus zou je op basis hiervan zeggen. Niets is echter minder waar.

Het lijkt alsof het verboden is om knopen door te hakken. Je bereikt consensus door alle leden van een groep of gemeenschap bij het maken van een keuze te betrekken. Met als gevolg dat werkelijk iedereen zich met bepaalde zaken mag bemoeien. Er waart een geest door de zorg die iedereen ervan overtuigd heeft dat een verandering pas tot stand kan komen als iedereen er zijn plasje over heeft gedaan en als er voldoende bottom up is meegedacht. Helaas kost dit zeeën van tijd, vreet het positieve energie en leidt het vaak niet tot nieuwe inzichten op basis waarvan een andere keus wordt gemaakt dan in eerste instantie al was bedacht.

Op het moment dat eindelijk een besluit genomen is en de implementatie kan beginnen, kruipt er achter een rots nog een net wakker geworden behandelaar vandaan die zeer uitvoerig een situatie beschrijft die hij ooit heeft meegemaakt, waardoor drie vergaderingen en 100 cc-tjes verder.

Zelfs bij de knoopdoorhakkers, ook wel managers genoemd, heeft de geest haar werk goed gedaan. Veel managers vinden draagvlak van megagroot belang en durven niemand tegen het hoofd te stoten. Ik maak regelmatig mee dat er door behandelaren om helderheid wordt gevraagd met betrekking tot een te volgen behandelmethode voor een bepaalde stoornis, maar zelfs dan wordt er geen keuze gemaakt. Men komt met zweverige antwoorden als ‘de keuze dient bottom up te ontstaan’ of er wordt voor de eclectische methode gekozen.

Gelukkig is er een tegengif waar professor Barabas en zijn tijdmachine niet voor nodig zijn. Wat ik ervaar in de praktijk is dat wanneer je kijkt naar de behandelkeuze van een cliënt, het kiezen van doelgroepen als zorginstelling of de keuze voor DBC of NZa, het niet uithaalt wat je kiest. Áls je maar kiest.
• Kies een behandeling (gooi desnoods een muntje op) en geef de cliënt de aandacht die hij verdient. Keer op keer blijkt dat vooral de a-specifieke factoren werken. Verdoe dus geen tijd met het bedenken van de ultieme behandeling of diagnose, maar ga gewoon aan de slag en leer van wat je in de praktijk tegenkomt.
• Kies een doelgroep, maak dit bekend aan de wereld en lever absolute topzorg voor die doelgroep en de verwijzers weten je te vinden.
• Kies met elkaar een systeem voor financieren en verdoe je tijd niet met het bijhouden van dubbele administraties.

Het mooie van dit tegengif is dat je wanneer jij een keuze maakt, dit helderheid biedt en het keuzes van anderen afdwingt. Met andere woorden: Het tegengif is besmettelijk, maar het maken van de eerste keuze vereist lef. Genees jij de zorg door als eerste te kiezen?