De hulpverlener komt bij jou thuis omdat deze goedkoop is, terwijl de kwaliteit op de tweede plaats staat. Dat kan een onbehaaglijk gevoel geven. De medewerkers hebben wel hart voor de cliënt maar moeten zich ook weer bij hun leidinggevende verantwoorden. Beter zou daarom zijn als de aanbesteding niet alleen op prijs, maar ook op kwaliteit zou worden gedaan.
In de praktijk betekent dit een behoorlijke toename in de registratie. Elke minuut moet verantwoord worden omdat anders de factuur niet gestuurd kan worden. Gelukkig biedt technologie uitkomst. En dat is weer een positief effect van sommige negatieve gevolgen. Thuishulpen worden op pad gestuurd met PDA’s om de registratie mogelijk te maken en niet te veel tijd te verliezen. Deze technologische ontwikkeling was waarschijnlijk niet zo snel van de grond gekomen als de tariefdruk niet aanwezig was. Wat dat betreft loopt de thuiszorg voor op de overige zorgverleners in Nederland.
Bovendien wordt het, door het steeds beter verantwoorden van de uitgevoerde zorg om een factuur te kunnen sturen, plotseling ook inzichtelijk welke zorg geleverd is. Bijvoorbeeld hoe lang het gemiddeld duurt om een patiënt te douchen. Deze informatie kan gebruikt worden om een goede afspraak over de aanneemsom te maken. De kosten van een thuishulp per uur zijn bekend zodat het benodigde tarief snel berekend kan worden. Deze ontwikkeling was nooit zo snel mogelijk geworden indien de druk op de tarieven niet zo hoog was opgelopen. Je zou zelfs kunnen denken aan een aanbestedingsprocedure waarbij de aanneemsom min of meer vaststaat en de aanbieding op de kwaliteit wordt beoordeeld. De instelling krijgt een kostendekkend tarief en de cliënt een gemotiveerde thuishulp die beter in staat is kwaliteit te leveren.
Deze kostendekkende tarieven zijn echter in alle sectoren onderhevig aan discussie. Zo wil minister Ab Klink (CDA) van volksgezondheid binnen de Geestelijke Gezondheid Zorg (GGZ) de tarieven met 3,5% verlagen. Deze maatregel is volgens de minister noodzakelijk omdat GGZ Nederland het budget zou hebben overschreden met 185 miljoen euro. GGZ Nederland is het hier niet mee eens en wil een kort geding aanspannen tegen de minister. Harde cijfers ontbreken volgens GGZ Nederland om een tariefverlaging te onderbouwen. De instellingen zouden puur de zorg leveren die door de zorgverzekeraars wordt ingekocht en derhalve niet gestraft mogen worden voor het leveren van gevraagde zorg.
Interessant is het om te zien dat GGZ Nederland stelt dat elke prikkel om efficiënter en effectiever te gaan werken in de sector met deze maatregel van Klink verdwijnt. Juist nu zou de inventiviteit om zorg anders en beter te organiseren van de grond moeten komen (ongeacht wie er gelijk heeft). De DBC-systematiek vormt een eerste aanzet maar is in de praktijk nog in ontwikkeling. Deze systematiek komt niet vanuit de inventiviteit van de instellingen maar is opgelegd door de overheid. Dit aanwezige vangnet prikkelt de instellingen niet om de registratie op orde te krijgen en de medewerkers voelen geen effect van het achterblijven van de registratie. Zij voelen slechts de last van het registeren. Pas op het moment dat de liquiditeit van de instelling een probleem wordt gaan de individuele medewerkers de gevolgen voelen.
De technologische innovatie die in de thuiszorg doorgevoerd is zou hier uitkomst kunnen bieden. Hoe hoog moet de nood worden binnen de GGZ instellingen voordat de GGZ innovatieve stappen gaat zetten? Laat de verschillende zorgsectoren van elkaar leren!
Namens D66 zit Fatma Koser Kaya in de Tweede Kamer, waar ze de portefeuilles sociale zaken, jeugd & gezin, volksgezondheid, financiën, ontwikkelingssamenwerking en emancipatie onder haar hoede heeft.
