Zijn er te weinig geschikte woning voor ouderen? Ja. Moeten we meer investeren in alternatieve woonvormen/concepten tussen thuis wonen en verpleeghuis in? Ja.
Ga verbouwen
Een tijd geleden mocht ik een bijdrage leveren aan de commissie Bos: thuiswonende ouderen. De commissie luidt de noodklok en geeft onder andere het advies: ga (ver)bouwen! Volgens mij zijn we het hier allemaal wel eens, maar ik denk ook dat we we nu al beter kunnen benutten wat er al wél is.
Urgentie van achter de voordeur
Als sociaal werker werk ik in een wijk waar veel ouderen wonen en de vergrijzing enorm gaat toenemen. Daar zie en voel ik ook de urgentie, maar dan achter de voordeur.
Na een ziekenhuisopname moest mevrouw Janssen weer naar huis, via de praktijkverpleegkundige kwetsbare ouderen kreeg ik de vraag of ik even bij haar langs wilde gaan. Al snel werd duidelijk dat ze zich vanwege lichamelijk beperkingen niet meer kan verplaatsen in haar eigen huis. Ze woont nu in een kleine huiskamer van nog geen 30 m2, waar met veel moeite nu ook nog een bed is neergezet. Haar wereld werd al kleiner, nu is ook haar “woonruimte” enorm ingeperkt. Ze wacht op een traplift, maar die laat twee maanden op zich wachten. Hulp aan huis en de thuiszorg konden wel meteen starten, wat natuurlijk ontzettend fijn is.
Opgesloten in eigen huis
Ze is bijzonder veerkrachtig en dankbaar voor alle hulp, samen lukt het ons om geluksmomenten te organiseren, maar daarna komt ze dan weer thuis in haar “hokje” zoals ze het gekscherend noemt. Ze voelt zich opgesloten in haar eigen huis. Ik vraag me dan ook af: is een traplift wel een echte oplossing? Zou mevrouw niet gewoon gelijkvloers moeten wonen. Dan is de vraag: zijn er appartementen genoeg voor ouderen?
Veel voorbeelden
Op diezelfde dag ga ik langs bij een gezin afkomstig uit Syrië dat net in de wijk is komen wonen. Een alleenstaande moeder met twee kinderen die wonen in een gelijkvloers appartement. Gaandeweg het gesprek komt ook de woning te sprake. Ze zou toch zo graag een woonhuis hebben voor haar steeds groter wordende kinderen in plaats van een appartement. Zo ken ik nog meer voorbeelden.
Passende woning voor iedereen
Wat nou als we een analyse maken op wijkniveau van de woonbehoefte en het aanbod dat er is; zouden we meer mensen kunnen helpen aan een passende woning? Dat we het stimuleren van doorstroom op wijkniveau steviger gaan aanpakken en makkelijker maken? Volgens mij is het financieren en organiseren van doorstoom veel goedkoper en duurzamer dan een traplift.
Groter perspectief
Natuurlijk is er al zoiets als woningruil, zijn er verhuiscoaches en stimuleringsregelingen voor doorstroom; maar dit zijn allemaal voorbeelden die per situaties worden ingezet en vaak worden deze niet in groter perspectief geplaatst. Ik denk dat er meer zou kunnen, mits we goede aanpak en analyse op wijkniveau realiseren met de behoefte van de bewoners als uitgangspunt. Zo kunnen er meer mensen in de eigen wijk blijven wonen, in een woning die wél geschikt is. Mijn oproep: laten we vooral slim benutten wat er al is!