Mijn collega en ik begeleiden de avond. We hebben er een wereldcafé van gemaakt waar we op een toegankelijke manier mensen met elkaar in gesprek brengen. Centraal staat de vraag: wat vinden jullie nu echt belangrijk in de zorg en ondersteuning die jullie krijgen? De uitdrukkelijke opdracht aan de ambtenaren is om niet in discussie te gaan of uit te gaan leggen wat er allemaal gebeurt in het sociale domein, maar om te luisteren.
En dat doet de gemeente. Ik zie mensen ontdooien. Ze vertellen wat hen bezighoudt: de moeder die dag in dag uit voor haar gehandicapte dochter zorgt, de dame die in een beschermde woonvorm woont, het meisje dat tijdelijk in de jeugdzorg behandeld wordt, omdat het allemaal niet meer ging.
Tijdens de decentralisaties hoor je de roep van cliënten en hun ouders richting politiek en beleidsmakers om te luisteren naar hun ervaringskennis. Op Twitter mengen zij zich in discussies, benaderen wethouders, raadsleden en Kamerleden. Zij weten wat wel of niet werkt en willen dit delen, willen gehoord worden om het beleid dat gemaakt wordt goed te laten aansluiten bij hun leefwereld en die van vele anderen.
En je ziet gemeenten die gehoor geven aan deze roep, die inderdaad willen luisteren en zich willen laten voeden met deze ervaringskennis. Die zoeken naar signalen van burgers, naar verbeterpunten ten opzichte van de oude situatie, die willen leren en geïnspireerd willen worden door verhalen van de mensen waar ze het voor doen.
Het is een boeiend proces om deze avond met eigen ogen te zien: de communicatie tussen overheid en kwetsbare burger. Je ziet dat ieders belangen, vooroordelen en het niet spreken van elkaars taal een grote rol spelen. Maar ik zie ook dat, als een echt gesprek ontstaat en er van beide kanten wordt geluisterd, er iets gebeurt.
Aan het einde van de avond zegt één van de deelnemers: ‘Fijn dat ik mee mocht praten!’ Dat raakt me, achter zo’n uitspraak gaat een hele wereld schuil.
Marjoke Verschelling is adviseur bij MOVISIE, bij het team Participatie en burgerschap.