De vorige keer blogde Movisie over het onderhandelen over eigen kracht >>
We zijn het er al jaren over eens: we moeten naar de mens als geheel kijken. Niet alleen focussen op fysieke klachten, maar breed kijken naar alle levensdomeinen, inclusief het sociale netwerk. Stel dat iemand met hartklachten bij de huisarts komt. Die klachten kunnen net zo goed het gevolg zijn van eenzaamheid of een gebrek aan zinvolle invulling van het leven. En dan lost een pil niets op.
Om die integrale kijk mogelijk te maken, zullen zorg en welzijn naar elkaar toe moeten groeien. Tot nu toe is er alleen niet zo heel veel samenwerking tot stand gekomen. Daar lijkt de laatste tijd langzaam verandering in te komen. De wijkverpleegkundige is bijvoorbeeld herontdekt en werkt vaak samen met sociale wijkteams. En ook is er veel enthousiasme voor vernieuwende projecten zoals ‘Welzijn op recept’, waarbij de huisarts geen pil voorschrijft maar een ‘welzijnsarrangement’. De decentralisaties die vergezeld gaan met een vernieuwende visie zoals ‘Welzijn Nieuwe Stijl’ en ‘De kanteling’ hebben er ongetwijfeld aan bijgedragen dat zorg en welzijn elkaar weer in beeld hebben.
Maar er liggen, nog afgezien van taal- en cultuurverschillen tussen de sectoren, wel wat obstakels op de weg. Want de wijkverpleegkundige kan wel proberen gekanteld te werken en bijvoorbeeld familie en buren meer te betrekken bij de zorg, maar dan moet dat wel gewaardeerd worden. Vooralsnog heeft de wijkverpleegkundige echter hoge productienormen. Dat betekent dat hij of zij zoveel mogelijk taken moet verrichten waarvoor betaald wordt. En dat is vooral een prikkel om niet te veel samen te werken met andere partijen en al helemaal geen familie of bekenden bij de zorg te betrekken. Dat neemt immers maar werk uit handen. We weten dat dit soort financiële prikkels, en ook de gescheiden financieringsstromen, de integratie in de weg staan. Maar de oplossing hiervoor hebben we nog niet gevonden.
Willen we echt naar de mens als geheel kijken en de werkelijke vragen van mensen helpen oplossen? Dan moeten we niet denken dat we er met goede bedoelingen, vernieuwde opleidingen of perspectiefwisselingen gaan komen. Dan wordt het hoog tijd dat we de financiering van zorg en ondersteuning scherp onder de loep nemen. Dat is mijn voornemen voor 2014. Doet u mee?
Jan Willem van de Maat
