Het debat op Twitter, LinkedIn, in de kranten en op televisie barstte massaal los en overal kwamen mensen met structurele aanpakken. Zo kwam de VVD met een voetbalplan voor de aanpak van voetbalgeweld. Jeugdzorg Nederland stelde de commissie Rouvoet in om onder meer de aanbevelingen van de commissie Samson te  monitoren. Staatssecretaris Dekker overweegt de mogelijkheid om een verplicht  pestprotocol  op scholen in te stellen.

Maar waarom benaderen we de huidige problemen steeds als afzonderlijke thema’s? Al die problemen hebben namelijk één ding met elkaar gemeen. Allemaal zijn het uitingsvormen van gebrek aan sociale veiligheid in onze samenleving. Wikipedia definieert ‘sociale veiligheid’ als de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt of dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte. Oftewel: bescherming tegen grensoverschrijdend gedrag of gedrag dat je als zodanig ervaart.

Is het niet veel effectiever om ons meteen te richten op de preventie en aanpak van alle uitingsvormen van sociale onveiligheid? Door niet naar het geheel te kijken missen we een samenhangende analyse en een dito aanpak. Want wordt de voetbalvandaal misschien ook seksueel misbruikt in zijn pleeggezin? Natuurlijk hoeft dat niet het geval te zijn maar een ontschotting in de preventie en aanpak helpt om naar het geheel te kijken.

Daarnaast moeten we ons wel realiseren dat we nú het pestprobleem willen aanpakken, omdat er ernstige incidenten geweest zijn die – en terecht! – tot morele verontwaardiging hebben geleid. Niet omdat het een nieuw probleem is of omdat we nu pas weten hoe erg pesten kan zijn. Dat geldt ook voor het voetbalgeweld en seksueel misbruik. Er schuilt willekeur in het grensoverschrijdend gedrag wat wij nu aanpakken.

Het is eeuwig zonde als we wachten op weer een ernstig incident voordat we een volgend aspect van sociale veiligheid structureel aanpakken. Bovendien zijn er genoeg voorbeelden van aanpakken die uitgaan van een brede analyse en holistische aanpak.

Neem de vreedzame school. Dat is een programma voor basisscholen ter versterking van de sociale competentie en democratisch burgerschap van leerlingen. Het beschouwt de klas en de school als een leefgemeenschap. Kinderen leren er zich verantwoordelijk te voelen voor elkaar en voor de gemeenschap en om open te staan voor de verschillen tussen mensen. Deze scholen hebben geen protocol nodig.  Niet tegen pesten, niet tegen homohaat, niet tegen het loverboy probleem. Geen enkel protocol.

Laten we gaan voor sociale veiligheid en vanuit dit brede doel kijken naar de preventie en aanpak van al die verschillende uitingsvormen van grensoverschrijdend gedrag. Dan pas laten we de incidentenpolitiek achter ons.

Lou Repetur werkt bij MOVISIE als senior projectleider en adviseur huiselijk en seksueel geweld. Zij is specialist op de thema’s seksueel grensoverschrijdend gedrag en sociale veiligheid