Dit doet mij ook denken aan de ontwikkeling van mijn eigen vak, het jongerenwerk. Ook hier is nergens echt een heel eenduidige visie over wat het beroep nu inhoudt, met als gevolg dat iedereen op zijn eigen manier zijn stinkende best doet om de vak in te vullen.
Daar waar grote zorggerichte organisaties over gemeentegrenzen heengaan, krijgen ze dus ook te maken met verschillende invullingen van het jongerenwerk. Een situatie die ertoe leidt dat ik bijna dagelijks moet gaan uitleggen wat ik doe, waarom ik het doe en wat het oplevert.
Ook levert het op sommige plekken verlies van kwaliteit op, juist omdat er geen eenduidige visie is wat het vak nu exact inhoudt. Ik sta bekend als iemand die een hekel heeft aan protocollen, wet- en regelgevingen maar ik sta wel voor inhoudelijke kwaliteit, waar de mensen die hulpbehoevend zijn op kunnen rekenen,wanneer dat ook maar nodig is.
Vandaar dat ik mij ook zorgen maak om de opkomst van de generalist. Begrijp me niet verkeerd, ik ben 100% voor generalistisch werken, althans, dat wat in mijn ogen generalistisch werken is.
Als generalist ‘ben je ervan’. Dit is wellicht een aparte opmerking maar wel eentje die in mijn ogen duidend moet zijn voor het werken als generalist. Het is niet de taakstelling die bepaalt waar je wel of niet verantwoordelijk voor bent, maar de vraag die de ander jou stelt. Dit wil niet zeggen dat je altijd overal een antwoord op hebt, maar het maakt wel dat jij degene bent waarvan het gezin simpelweg weet dat je altijd samen met hun hard je best zult doen om een antwoord op hun vraag te vinden.
Dit vraagt een cultuuromslag, een manier van werken waarin de hokjes losgelaten worden, je als werker niet van 9 tot 5 denkt, maar je werktijd aanpast aan het ritme van degene voor wie je werkt. Dat is niet meer je eigen organisatie, maar je cliënt.
Steeds meer gemeenten gaan over op de generalistische werkvisie, en er wordt strak omschreven hoe dit dan uit moet zien. Zo strak, dat er soms zelfs is bepaald hoeveel cliënten er binnen een aantal manuren bediend moeten worden. Het risico is dat de verkokering blijft bestaan, wanneer een generalist aan de in te zetten uren zit, zal hij niet meer kunnen dan gaan verwijzen naar een ander. Ook het moment waarop een specialist wel of niet ingeschakeld moet worden lijkt men te willen vangen in vaste protocollen.
Ik denk dat wanneer de cultuuromslag die een generalist moet kunnen maken duidelijker omschreven gaat worden, je te maken krijgt met competente professionals die prima in staat zijn om deze afwegingen te maken.
Wat dan ontstaat is een situatie waarin de generalist keuzes en afwegingen kan maken die aansluiten bij het ritme en de leefwereld van de cliënt. En dat is in mijn ogen wat een generalist zo bijzonder maakt in zijn soort. Eentje waarvan de cliënten roepen ‘jij snapt wat ik nodig heb’ en waardoor ze niet meer het gevoel hebben steeds een andere hulpverlener te zien.
Dan rest mij nog de vraag of het mogelijk is om organisaties aan te wijzen voor de uitvoering van deze werkvormen. Bestaan er beste organisaties op dit gebied? Of moeten we op zoek naar de best people? Ik ga in elk geval voor de best people en u?