Het overkwam vijf voormalige medewerkers van Huis in de Duinen te Zandvoort. Inmiddels hebben ze allemaal elders in de zorg al een andere mooie betrekking maar wat zij de afgelopen jaren meemaakten door de ouderenmishandeling op de psychogeriatrische afdeling De Branding aan te kaarten, houdt hen nog regelmatig wakker uit hun slaap.

Het begon allemaal doordat één van hen in februari 2008 een anonieme melding bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg deed over ouderenmishandeling, slechte zorg, verwaarlozing en vernedering. In plaats van dat de Inspectie de klacht serieus nam, speelde het de klacht – omdat het een anonieme melding betrof – door naar Huis in de Duinen. Wat volgde was een heksenjacht op de melders in plaats van de daders.

In september 2008 ontving ik de verpleegsters op mijn wekelijkse spreekuur. Wat volgde was een verbijsterend relaas van wat zij hadden meegemaakt. Het begon met intimidatie en bedreiging door het management, daarop volgde pesterijen op de werkvloer. Geen van de ‘bazen’ was geïnteresseerd in de feiten. De focus was louter gericht op het behoud van de goede naam van het huis. Vrijwel direct werd het afdelingshoofd dat een medewerker had aangesproken op de mishandeling ontslagen. De volgende passages komen uit afzonderlijke verklaringen van de voormalige medewerkers:

“Bewoners worden hardhandig aangepakt, worden uitgescholden, krijgen sarcastische opmerkingen, worden niet verschoond tussendoor en worden in bed gegooid zonder gebruik van een lift. ’s Avonds en in de weekenden worden bewoners urenlang alleen gelaten wat resulteert in hele gevaarlijke situaties.”

“Meneer zei tegen ons: “Wat zijn jullie lief voor mij”. Mijn collega en ik schrokken ontzettend omdat de heer helemaal onder de blauwe plekken zat wij vroegen aan hem: “Hoe komt u aan al die blauwe plekken op uw arm”, meneer raakte licht van slag en hij zei: “Er kwam een grote man binnen en die heeft dit gedaan en ik weet niet waarom of wat ik verkeerd heb gedaan” en gaf aan dat hij bang was dat hij weer binnen zou komen.”

“Hij haalde mensen vol ongeduld uit bed, niet zelden zaten de bewoners daarna onder de blauwe plekken. Hij liet mensen ook overdag in de huiskamer in hun eigen uitwerpselen zitten, aan toiletrondes deed hij niet. Je leest het goed, van het moment dat hij in dienst kwam (7.30u.) tot dat zijn dienst erop zat (16.00u.).”

Konden zij hiermee bij het management terecht? Nee, daarover lezen we het volgende:
 
“De zorgmanager mv. W. heeft al mijn klachten opgeschreven en van mij ook nog een brief gekregen. Hier stonden de klachten die ik had over twee medewerkers op de afdeling die bewoners mishandelden. Mevrouw W. gaf aan dat er veel klachten zijn geweest. Mijn naam zou nooit genoemd worden om dat ik dit anoniem met haar besproken had mevrouw W. heeft mij beloofd dat dit binnen vier muren zou blijven nog geen maand later werd ik echter getreiterd op de afdeling en was mijn naam wel door haar bekend gemaakt.”

“Met zijn tweetjes stonden wij aan het begin van onze opleiding 16 bewoners te verzorgen terwijl wij beiden geen verstand hadden van zorg. Hierover heb ik een brief geschreven naar de afdeling opleidingen op 14 april 2007. Tijdens een gesprek daarna werd mij duidelijk gemaakt dat als ik nog eens commentaar zou hebben ik mijn ontslag zou krijgen en mijn opleiding van 2000,00 euro kon terugbetalen.”

“Als je in Huis in de Duinen je mond opendoet kun je op het matje komen bij de zorgmanager mv. W en een briefje ondertekenen met dreigend ontslag.”

Gaandeweg dat eerste gesprek – vele zouden volgen – merkte één van hen op dat er ook wel heel erg veel bewoners kwamen te overlijden. 26 van de 30 in amper anderhalf jaar tijd. Dat is bijna tweeënhalf keer zo veel als normaal. In een verpleeghuis moet een oudere mogen sterven, maar dan wel onder liefdevolle omstandigheden. Het afgelopen jaar liep dat aantal terug naar 7 (10 a 11 in een jaar) Dit komt overigens wel overeen met het landelijke gemiddelde, maar gebeurde pas nadat het huis veelvuldig negatief in de media kwam en vele verbeterplannen opstartte.

Het afgelopen jaar stelde ik in zes reeksen 69 Kamervragen over De Branding, de antwoorden waren steeds onbevredigend en om een heel aantal werd heen gedraaid. De directie, de staatssecretaris (Bussemaker PvdA) en de wethouder (Toonen, PvdA) willen niet opgehelderd zien waarom er in korte tijd zo veel ouderen van De Branding zijn overleden en willen geen verantwoording voor de verklaringen van verwaarlozing, vernedering, slechte zorg en ouderenmishandeling. Dat is een trieste zaak. 

Dit alles had echter niet uit de hand hoeven lopen als de anonieme klacht uit februari 2008 niet door de Inspectie was doorgespeeld naar Huis in de Duinen maar door hen actief was opgepakt en wanneer het management de klachten voortvarend ter hand had genomen en met de inmiddels voormalige medewerkers om de tafel was gaan zitten om hun ervaringen van henzelf te horen. Iets wat overigens tot op heden niet gebeurd is. 

Laten we afspreken dat verpleeghuizen veilige plekken voor ouderen moeten zijn en dat anonieme klachten door de Inspectie serieus genomen worden, onderzocht worden en onder geen beding nog langer zonder eerst onderzocht te zijn doorgespeeld mogen worden naar de instellingen waarom het gaat. Daartoe zal ik komende week een motie indienen. Ik reken op de steun van de andere fracties.

Fleur Agema is lid van de Tweede Kamer voor de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders. Fleur maakt zich hard voor betaalbare en goede zorg en tegen elke vorm van verspilling van belastinggeld. Ze is vice-fractievoorzitter van de Partij voor de Vrijheid en woordvoerder Volksgezondheid, Welzijn & Sport, Jeugd & Gezin en tweede woordvoerder Verkeer & Waterstaat, Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening & Milieu.