Lees hier meer blogs van K2 >>
Hoe kan dat? Zijn er te weinig cijfers en modellen beschikbaar om de transformatieplannen, met een anders georganiseerde zorg voor jeugd, door te rekenen? Is het vertrouwen in de pedagogische civil society zo groot? Maar wat als de veronderstelde eigen oploskracht van en in de gemeenschap niet verzilverd wordt? Is het een non issue omdat met het vaststellen van de budgetten voor gemeenten de bezuiniging op rijksniveau (al) wordt gerealiseerd? Wat als de economische crisis zijn weerslag krijgt in gezinnen en de vraag naar dure jeugdzorg verder toeneemt? Zijn gemeenten voorbereid op dit scenario?
Ik denk dat gemeenten deze financiële opgave onderschatten. De VNG concludeert in een reactie op de conceptwet dat het Rijk aan gemeenten onvoldoende ruimte geeft om de huidige sectorale werkwijze te doorbreken. De stelselwijziging vormt een groot bestuurlijk en financieel risico voor gemeenten. Het opvangen van de efficiencykorting van structureel 15% (300 miljoen euro volgens Rutte I en 150 miljoen extra in het nieuwe regeerakkoord) zou ondoenlijk zijn. Daarmee lijkt de transitie een onhaalbaar Big Hairy Audacious Goal te zijn.
Waar is de winst wel te behalen? Vertaal de efficiencykorting – quick and dirty– één op één door naar de begroting van organisaties. Geen ingewikkelde rekensommen, 15% eraf. Kijk kritisch naar de ambtelijke capaciteit van (samenwerkende) gemeenten. Organiseer en financier de zorg voor jeugd en gezin op het niveau waar toegevoegde waarde geleverd wordt en koppel bevoegdheid aan verantwoordelijkheid. Dit kan bijvoorbeeld in een resultaatverantwoordelijk gebiedsteam. Verbreed de blik en maak de kosten-baten analyse op niveau van maatschappelijke kosten, zoals sociale uitkeringen en kosten verbonden aan criminaliteit en gezondheid. Immers een extra investering in jeugdzorg kan uitval in de samenleving, met nog hogere kosten als gevolg, voorkomen. Vergroot de inkomsten door het heffen van extra gemeentebelasting.
Met nog 780 dagen op de teller wordt het tijd om de visie en transformatie naar een effectieve(re) organisatie van de zorg voor jeugd om te zetten in euro’s. Kortom, spread the news! Wat zijn uw ideeën om de 15% besparing te realiseren?
Peggy Goris werkt als senior adviseur bij K2 en is projectleider Transitie Jeugdzorg in de regio Zuid-Oost Brabant. Ze is sterk in het verbinden van ontwikkelingen in de omgeving met strategische positionering en vormgeving van organisaties en netwerken. Peggy ordent vraagstukken tot een aanpak en schakelt gemakkelijk tussen hoofdlijn en praktische uitwerking.