De vorige keer blogde Yvette over motiverende gespreksvoering >>
Sociale veiligheid is een groot goed, zeker als je kinderen een paar uur per week op een sport- of andersoortige jeugdvereniging doorbrengen. Natuurlijk is aandacht voor een veilig klimaat dagelijkse kost voor vrijwilligers die werken met kinderen en jongeren. Toch is het bespreekbaar maken van ongewenst gedrag, zonder dat er zich iets heeft voorgedaan in de praktijk, niet altijd een vanzelfsprekendheid binnen vrijwilligersverenigingen en -organisaties.
En als dat wel het geval is, maakt de focus op dagelijkse activiteiten, die op zichzelf al veel vragen van vrijwilligers, dat preventieve aandacht voor sociale veiligheid relatief snel op de achtergrond raakt. Tijd en financiën zijn schaars, de samenwerking is nauw en wat is er nu logischer dan uitgaan van de beste intenties van een vrijwilliger? Als vrijwilliger wil je immers een bijdrage leveren aan het welslagen van de organisatie en plezier van de jeugd.
Vanuit Breda Actief, een organisatie die advies geeft aan vrijwilligers- en sportorganisaties binnen Breda, vertelt verenigingsadviseur Suzan Zwiers:
‘Sociale veiligheid een belangrijk gespreksonderwerp bij verenigingen. De belangrijkste stap is het onderwerp bespreekbaar maken. Dan ben je al op de helft. Ondersteuning vanuit de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV), NOC*NSF of GGD Academy helpen daarbij. Door de bezuinigingen is het echter spannend of ondersteuning op het gebied van sociale veiligheid op de agenda kan blijven staan bij gemeenten. Hierdoor ontstaat een zorgwekkend gat in de ondersteuning aan vrijwilligersorganisaties. Als gemeenten beter duidelijk maken waar vrijwilligersorganisaties met hun zorgen terecht kunnen, dan zijn vrijwilligersorganisaties zeer geholpen. Hierdoor kan iedere ondersteunende organisatie binnen haar expertisegebied het juiste steentje bijdragen, wat dubbel werk voorkomt én de kosten verlaagt.’
Natuurlijk is ongewenst gedrag niet altijd te voorkomen. Maar door actief beleid te voeren worden mogelijke daders wel sneller afgeschrikt. Gelukkig besteden overkoepelende organisaties, zoals Suzan benoemt, aandacht aan het thema sociale veiligheid. Zoals op de website “In veilige handen” informatie te vinden is over bijvoorbeeld het screenen van nieuwe vrijwilligers, het vragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG), het laten tekenen van een gedragscode of het actief bespreken van omgangsregels en een stappenplan over hoe te handelen bij eventuele meldingen. De VOG’s kunnen vanaf 1 januari 2015 gratis worden aangevraagd door vrijwilligersorganisaties. Kijk hier voor praktijkgerichte trainingen voor vrijwilligers en besturen.
Naast de betrokkenheid van overkoepelende organisaties zie ik dat het thema sociale veiligheid ook binnen gemeenten steeds vaker op de agenda staat. De oproep van Suzan aan gemeenten om de ondersteuning hierin aan vrijwilligersorganisaties niet te vergeten, is alleen maar te omarmen. En sluit aan bij mijn volgende blog over hoe de natuurlijke maatschappelijke kracht van vrijwilligersorganisaties gemeenten kunnen helpen in hun rol binnen de transities.
