De term “sociaal” volgens de definitie van Wikipedia is: ‘Het hebben van gevoel voor de noden van de medeleden van de samenleving’. Als toevoeging zie ik graag dat je niet alleen het gevoel hebt, maar je hier ook naar handelt. Het is nodig dat we met elkaar zorgen voor voldoende welzijn. Welzijn is het welbevinden van mensen in lichamelijk en geestelijk opzicht. Welzijn staat los van welvaart. Ik kom hier op omdat ik graag terug wil naar de kern binnen onze maatschappij. In wezen draait het namelijk om het welbevinden van ieder mens.

De afgelopen week heb ik veel aan bovenstaande moeten denken. Wanneer we het de laatste tijd hebben over zorg en welzijn, mis ik namelijk vaak de kern waar het allemaal om gaat, en dat beangstigt mij. Sociaal gedrag staat mijns inziens rechtstreeks in verbinding met persoonlijke ontwikkeling. Persoonlijke ontwikkeling staat of valt met het opbouwen van bewustzijn.

Onlangs las ik het boek “Illusies” van Drs. Ingeborg Bosch. Zij schrijft onder andere dat wij als volwassene de wereld vaak zien door een bril van  afweermechanismen (die we als kind hebben moeten ontwikkelen). Door ons hier bewust van te zijn kunnen we leren vrijer in het leven te staan. Dus met minder oordelen en met meer compassie voor de ander.

En hier was het moment dat ik dacht: ‘Hoe verhoudt zich dit tot de bestuurders, managers en politici die de besluiten nemen in de zorg- en welzijnssector?’. Hoe ver zijn deze mensen in hun persoonlijke ontwikkeling? Zijn zij zich nog voldoende bewust van de kern van de zaak? Zien zij hun eigen valkuilen? Kunnen zij hun afweerbrillen afzetten?

Het is, denk ik, onmogelijk om hier een goed antwoord op te krijgen. Mensen hebben de neiging om hun eigen (ongewenste) gedrag te rechtvaardigen. Een mooi voorbeeld is de in september 2013 opgestapte interim-bestuurder van zorginstelling Humanitas DMH. Toen bekend werd dat de bestuurder voor een maand werk het exorbitante bedrag van 95 duizend euro kreeg, ontvingen hij en zijn gezin ernstige bedreigingen. Te triest voor woorden natuurlijk, en vergelijkbaar met de bedreigingen die zijn geuit naar de mensen die zich hebben uitgesproken om zwarte pieten voortaan in de ban te doen. We vallen letterlijk over elkaar heen.

Wat zou het mooi zijn als we iedereen zover zouden krijgen om in therapie te gaan en zodoende meer bewustzijn en compassie te creëren. Te beginnen met de mensen die onze zorg– en welzijnssector voor de komende jaren moeten gaan hervormen. Want er moeten natuurlijk wel eerst prestatie-indicatoren door de zorgverzekeraars worden vastgesteld. Ik schat zo in: 80 procent cliëntgebonden (declarabele) tijd, voldoende ROM-metjes en e-health-moduletjes en een bonus wanneer volgend jaar blijkt dat de gemiddelde behandelduur binnen de gestelde normen heeft plaatsgevonden. En geen wachtlijsten hè! En ook geen cliënten tevredenheidscijfer van onder de 7, want dan gaan we ook korten.

Ik vrees dat ik in plaats van ‘iedereen in therapie’ een andere nieuwjaarswens voor 2014 moet gaan verzinnen.