Dat ondernemerschap in de zorg ook flink kan ontsporen en grote organisaties als Philadelphia de afgrond in kan helpen, bleek de afgelopen weken in de Volkskrant. De investeringen die Philadelphia deed lijken bij nadere beschouwing ronduit bizar. De instelling kocht niet alleen panden voor een hotel, maar ook een oud klooster en een dertiende-eeuwse kasteelruïne.
Toch zijn deze uitwassen minder vreemd als we ze zien tegen de achtergrond van het lange tijd dominante pleidooi voor meer marktwerking en meer ondernemerschap. Philadelphia stond daarin bepaald niet alleen. Zo vergeet ik niet snel het interview dat ik in 2000 had met Anton Westerlaken, destijds de nieuw aangetreden bestuursvoorzitter van ’s HeerenLoo Zorggroep.
Ook Westerlaken pleitte voor meer vrijheid en onderbouwde zijn verhaal met overtuigende voorbeelden als de ‘omgekeerde integratie’ bij het Westerhonk in Monster. Grond op het terrein werd verkocht voor nieuwbouw van ‘burgerwoningen’ en de winst werd weer gebruikt om kleinschalige wooneenheden in de wijk te bouwen.
Niks mis mee, dacht ik zo. Maar nu het bij Philadelphia en andere megainstellingen als Meavita flink uit de hand is gelopen, zien we interessante verschuivingen in de politiek. Ronduit eigenaardig is de opstelling van de liberalen, die jarenlang voorop liepen in de lobby voor meer marktwerking en ondernemerschap.
VVD-woordvoerder Anouchka van Miltenburg vindt nu dat instellingen niet zowel zorgverlener als vastgoedbeheerder kunnen zijn en pleit voor het scheiden van wonen en zorg. ‘De problemen van Philadelphia kwamen vooral voort uit bizarre investeringen in bijvoorbeeld een hotel en een kasteel, waarin de instelling zorg wilde verlenen. Maar het beheren van vastgoed is een vak geworden’, zegt ze in de krant. Kennelijk is het vertrouwen in het zorgondernemerschap razendsnel aan het verdwijnen. Gaat de VVD binnenkort tegen marktwerking pleiten?
