De afgelopen periode was ik aanwezig bij drie momenten waarop jongeren actief nadachten over hun eigen omgeving. Een groepje bestuursleden van een jeugdvereniging in een brainstormsessie over de toekomst van hun club. Een clubje jeugdigen die meepraten over activiteiten voor de jeugd in hun dorp. En twaalf jong volwassenen in discussie over starterswoningen. Drie totaal verschillende onderwerpen en veel diversiteit in de bijeenkomsten. Toch is er een overeenkomst: bij alle momenten ontstaat een groot enthousiasme in de groepen. Ik voel energie bij de jongeren en vrijwel zonder uitzondering spreken zij uit in het vervolg graag betrokken te blijven. Hoe dat komt? Omdat het gaat over thema’s die deze jongeren direct raken, het gaat over hun eigen leven, zaken die dicht bij hun leefwereld staan.
In mijn werk bij K2 ondersteun ik gemeenten en organisaties uit zorg, welzijn en onderwijs bij de ontwikkeling van het CJG. Ook hier proef ik bevlogenheid, bij alle deelnemende partners. Wanneer het bij de CJG-ontwikkeling gaat over de inhoud en het vormgeven van opvoedingsondersteuning ontstaat er ook energie tussen de betrokken deelnemers. De grote valkuil is echter dat het vooral gaat over organisaties, structuren, processen en financiering. Natuurlijk, belangrijk om te bespreken, en zeker randvoorwaarden om te zorgen voor een succesvol CJG. Maar we roepen met z’n allen ook dat de vrager centraal moet staan, waar heeft die dan een rol in het proces?
Vrijwel alle gemeenten kiezen bij de ontwikkeling van het CJG een moment waarop ze jongeren vragen naar hun wensen en behoeften. Dus aandacht voor participatie is er zeker wel. De vraag is alleen of we op deze manier er goed achter komen wat jongeren te melden hebben. Want niet alle jongeren lopen warm voor praten over ‘problemen en het voorkomen daarvan’. Simpelweg omdat het hen niet raakt en het niet dichtbij genoeg komt. Want gelukkig gaat het met de meeste jongeren nog gewoon goed.
Maar gemeenten kunnen het thema CJG ook breder opvatten en zich richten op de totale leefomgeving van jongeren. Het CJG kan voor hen zoveel meer zijn dan alleen maar zorg. Gezin, vrienden, verliefdheid, school, de sportclub, uitgaansleven. Dat is wat jongeren bezighoudt en daarover hebben zij iets te melden en mogelijk te vragen. Daag de jongeren uit om mee te praten over deze onderwerpen, kies een interactieve en creatieve werkvorm en kijk wat er gebeurt. K2 merkt in participatietrajecten rondom het CJG dat er ook energie ontstaat bij jongeren, zolang het maar gaat over thema’s uit hun leefwereld. Benut deze energie en breng haar samen met die van professionals. Dan kunnen er veel mooie dingen ontstaan: de kracht van jongeren plus de kracht van het werkveld, dat levert ongetwijfeld innovatie op voor het CJG!
Addy van Beek (1975) is adviseur bij K2, een adviesbureau voor jeugdvraagstukken. K2 versterkt het jeugdbeleid van overheden, het werk van jeugdvoorzieningen en de kracht van ouders en de jeugd zelf. Addy houdt zich bezig met beleid- en organisatievraagstukken. Zij is vooral actief op het thema Centra voor Jeugd en Gezin. Daarnaast ondersteunt zij vrijwilligers (veelal jongeren en jongvolwassenen) van jeugdverenigingen.
