Verder pratend komen er nog een paar vragen bij. Hoe ga je om met een prachtig burgerinitiatief dat zelfs een geldprijs wint, maar waaraan geen dorpsbewoners willen meedoen? En wat doe je als je ziet dat een verder sympathiek plan ertoe kan leiden dat bepaalde groepen worden uitgesloten? Hoe reageer je op bewoners die niets met je te maken willen hebben terwijl jij weet dat je ze echt een stap verder kunt helpen?

De sociale professional laveert tussen op zijn handen zitten en erop af gaan. Een jongleur die meerdere ballen in de lucht houdt. Op zich al een kunststuk, maar deze ballen zijn ook nog eens niet allemaal even groot en bewegen op verschillende snelheden. Hoe zorg je dat die ballen niet op de grond vallen en dat je er zelf niet door geraakt wordt?

Tijdens de training stellen we vast dat je als sociale professional de taak hebt om te zorgen dat kwetsbare burgers niet buitengesloten worden, dat ze kunnen groeien en de kans krijgen om daadwerkelijk te participeren. Gaat alles goed, dan laat je los en blijf je de baan van de bal volgen. Kom je initiatieven tegen die contraproductief werken? Dan hoor je in te grijpen.

En die ingreep – nu wordt het lastig – bestaat noch uit helpen noch uit overnemen. Het onderdrukken van deze twee automatische reflexen is de grote opgave voor de jongleur. In plaats daarvan is de cruciale stap: het uitstellen van een oordeel. Dat klinkt simpel, maar is het niet. Dus hoe krijg je dit voor elkaar? Door het blijven stellen van open vragen waardoor je tot een gelijkwaardige dialoog komt. Op subtiele wijze geef je de ander kans om te leren én beïnvloed je het initiatief. Een goede jongleur heeft de bal nooit lang vast, maar geeft hem wel richting en snelheid mee.

Willem-Jan de Gast is senior organisatieadviseur bij Movisie