Als medewerker van een subsidieprogramma bezoek ik regelmatig projecten waaraan wij subsidie hebben toegekend. Tijdens deze bezoeken controleren we of het project wordt uitgevoerd conform de subsidieaanvraag en bespreken we de voortgang van het project met de organisatie. Op deze manier hopen we achteraf vast te stellen of het project voldoet aan de kwaliteit die we in het subsidieprogramma vragen. Maar in het jongerenwerk worden ook vóóraf kwaliteitscontroles gedaan, waarbij met een keurmerk de kwaliteit van het werk wordt erkend.

Een van mijn collega’s hijst zich regelmatig in de jas van keurmeester om organisaties binnen onder meer het jongerenwerk en de bredeschool te toetsen op de kwaliteit van hun werk. Na deze kwaliteitscheck wordt in sommige gevallen een keurmerk verleend, dat behalve een erkenning van de kwaliteit ook een bepaalde status lijkt te geven aan een organisatie.

Voor opdrachtgevers van zo’n kwaliteitscheck, veelal gemeenten, is het een manier om het kaf van het koren te scheiden, of een wakend oog te zijn over de kwaliteit die geleverd moet worden. In eerste instantie reageren organisaties soms wat huiverig op de aankondiging van zo’n audit of kwaliteitscontrole. Veel mensen zullen dit herkennen: het ongemakkelijke gevoel wanneer een paar vreemde ogen jouw werk komt controleren. ‘Hij komt van buiten, dus hij snapt toch niet wat we doen’, is dan niet zo’n hele vreemde reactie.

Maar tegelijkertijd weten we dat het uitermate waardevol is als iemand van buiten ons werk en onze organisatie doorlicht, en ons daarbij van nuttige feedback voorziet. Het is goed om af en toe te controleren of we wel ‘doen wat we zeggen dat we doen’, aldus een regisseur van een bredeschool die zo’n keurmerktraject doorlopen heeft.

De audit of kwaliteitscontrole voorziet daarmee in een gedwongen moment om zelf stil te staan bij de kwaliteit van je werk. Die vreemde ogen komen op een dag langs, dus we moeten het dan toch een keer over de kwaliteit van ons werk hebben. Ook blijkt dat door een dergelijke controle er intern meer gesproken wordt over de kwaliteit van werk. Bij een audit zijn vaak meerdere medewerkers betrokken, die allen gaan nadenken over de kwaliteit van hun werk, en zij bespreken achteraf de resultaten van de audit met elkaar. Deze keurmerktrajecten leiden dus tot reflectie, kwaliteitsverbetering en een dialoog binnen de organisatie.

Natuurlijk, als het resultaat van een kwaliteitscontrole rechtstreekse gevolgen heeft voor de financiering van je organisatie is een dergelijke controle minder vrijblijvend. Desondanks is inhoudelijke feedback op de kwaliteit van je werk voor elke organisatie zinvol. Zeker de jeugdsector, waarin we van jongeren vragen om open te staan voor begeleiding en ontwikkeling, moeten organisaties open kunnen staan voor kwaliteitsverbetering. Practice what you preach. Laten we kwaliteitskeurmerken vooral zien als een stimulans om ons werk voortdurend te verbeteren.