Lees hier meer blogs van Dik Hooimeijer >>

Ik heb nieuwe mbo- en hbo-stagiaires toegesproken die hun stage gaan doen bij MOOI in het (geweldige project) ‘Lerend wijkcentrum’. Ook hier bleek het lastig voldoende hbo-stagiaires te krijgen vanwege het lage aantal aanmeldingen. Op televisie zag ik in het programma Netwerk een schrijnende reportage over de zorg voor ouderen. Daar viel op dat het niet ging over gemene of disfunctionerende verzorgenden, maar over dat er domweg te weinig personeel is.

In de Volkskrant verscheen een ingezonden stuk over het onderwijs waarin onder andere werd aangegeven dat een deel van het onderwijzend personeel slecht functioneert, mede omdat men niet voldoende is opgeleid. Goed personeel is niet te krijgen.

Nu zijn hier wellicht tal van oorzaken voor te noemen: te laag salaris, te weinig waardering, geen goede arbeidsvoorwaarden, te veel regelgeving en wat niet meer. Maar daar wil ik het hier niet over hebben. In de bedrijfstakken als zorg, welzijn en onderwijs gaat het om het werken met mensen. Het gaat hierbij om de bezieling van mensen voor het vak. Iets voor de ander willen doen, helpen. Geïnteresseerd zijn in de ander. Zeg maar waar je het in sollicitatiegesprekken over hebt.

En nu zien we dat de interesse bij jongeren voor deze vakgebieden tanende is. Je kan daarbij de conclusie trekken dat ze niet sexy genoeg zijn. En, ik heb hiervoor al een aantal voorbeelden genoemd, die zullen ook wel waar zijn. Maar er is nog een ding waar ik mee worstel. Kan ik hiermee ook concluderen dat dus de interesse in de medemens tanende is? Vindt er op dit moment een ‘intermenselijke verschraling’ plaats? De ander boeit steeds minder.

Misschien niet zo zwart wit maar deels klopt deze conclusie. Er is een verschraling aan de gang. En natuurlijk is het zo dat je van het werken in deze vakgebieden niet rijk wordt. Maar als dat het enige motief is, dan is er wel heel ernstig sprake van verschraling. Gaat het dan nog maar alleen om geld? Ik vrees dat dit, in toenemende mate, waar is, zowel individueel  als maatschappelijk. Langzaam verdwijnt de ‘n’ van het begrip waarden. We zien tenslotte ook dat in vrijwel alle steden en dorpen in Nederland het bezuinigen op welzijn en Wmo in de top 5 staat. Dat motiveert niet echt een studie te kiezen in deze sector. En het zal naar mijn oordeel de verschraling in de samenleving verder doen toenemen. Ik vind dat zorgelijk.

Ook wordt op dit moment een kabinet gevormd waarbij het alleen maar lijkt te gaan over geld, over besparing. Als men het over zorg (maar ook re-integratie en welzijn) heeft, gaat het alleen maar over euro’s, in het bijzonder minder euro’s. Afstandelijk en koud zonder inhoud laat staan bezieling. Lekker motiverend. Of in onderwijs wordt geïnvesteerd moeten we nog maar afwachten. Maar de achterstand (waar verschraling begint) zal zeker niet worden ingehaald. Dus.

Wellicht draaf ik nu iets door. Vergeef het me want ik ben nu echt aan drie weken vakantie toe.

Dik Hooimeijer (1954) is lid van de raad van bestuur van Stichting MOOI, een welzijnsorganisatie in Den Haag, Zoetermeer en omstreken. Binnen de organisatie heeft hij Marketing & Innovatie als aandachtsgebied. Sinds 1975 is hij werkzaam in de welzijnssector. Hij noemt zichzelf een absoluut welzijnsdier, maar is ook een oprecht criticaster. Naar zijn oordeel is het welzijn te weinig innovatief en speelt het niet altijd in op de tijdgeest.