De vorige keer blogde Yvette over het bespreekbaar maken van kindermishandeling >>

‘De kunst is om bij de ander innerlijke bereidheid voor gedragsverandering te ontlokken’, zegt GGD Academy-trainer Babs Smith wanneer ik haar vraag naar de kern van motiverende gespreksvoering. ‘Van nature wil de professional vaak zorgen, ontzorgen en snel oplossen. De zogenaamde reparatiereflex’, aldus Babs. Motiverende gespreksvoering stimuleert juist het eigen probleemoplossend vermogen van de ander. ‘Je ontlokt en versterkt de intrinsieke motivatie. Het resultaat: een veel krachtiger individu, dat zélf kiest voor verandering.’

‘Motiverende gespreksvoering biedt professionals handvatten om deze mensen weer – of meer – in hun eigen kracht te zetten door samen op zoek te gaan naar eigen oplossingen’, geeft Babs aan. Ze benadrukt dat het niet zomaar een vaardigheid of trucje is. “Het is een gespreksstijl waarbij de juiste grondhouding essentieel is. De professional heeft vooral een gidsende rol waarbij compassie en de eigen keuzevrijheid van de ander centraal staan.’

Veranderingen die plaatsvinden op basis van intrinsieke motivatie zijn krachtiger én duurzamer. Waar het om gaat is dat we niet de expert uithangen die het allemaal wel weet, maar met de handen op de rug oordeelloos luisteren en meebewegen. ‘Iedereen heeft iets anders nodig om in beweging te komen. Het gaat dus om het ontlokken van die specifieke persoonlijke drijfveren’, vult Babs aan. Het is belangrijk dat we de ander oprecht en vanuit gelijkwaardigheid tegemoet treden. Behalve richting geven en zorgen dat de ander zich gezien voelt, gaat motiverende gespreksvoering ook over empowerment: hoe meer iemand door bekrachtiging overtuigd raakt van de eigen capaciteiten, hoe groter de kans op gedragsverandering. Eigenlijk stimuleer je iemand dus om zélf verandering tot stand te brengen én vergroot je het vertrouwen om het ook zélf te kunnen realiseren.

Niet alleen professionals hebben baat bij het werken vanuit een grondhouding die past bij motiverende gesprekvoering, maar eigenlijk vrijwel iedereen die in gesprek is met een ander. Motiverende gespreksvoering werd begin jaren negentig ontwikkeld in de verslavingszorg. Inmiddels maken meer dan twintig werkvelden er gebruik van, waaronder het gevangeniswezen, onderwijs en het bedrijfsleven. Of het nu gaat om het vergroten van de eigen kracht, gezonder leven of het verbeteren van (school)prestaties, gedragsverandering vraagt in alle gevallen om intrinsieke motivatie. Bovendien maakt de positieve en respectvolle manier van communiceren, motiverende gespreksvoering tot een aantrekkelijk stijl voor elke vorm van dialoog.

Niet zo vreemd dus dat Babs de deelnemers aan haar training tipt om de gespreksstijl ook eens thuis of op het werk te oefenen. Bijvoorbeeld bij hun eigen partner, puber of collega…