Bij hun huis staan voetgangers spontaan stil om hun verbazing uit te spreken over de vervallen staat van het huis. Vuil en stof van jaren, ruiten en goten kapot, kozijnen verdwenen. Om het huis hangt een geur van riool en sigaretten. Binnen woont een ouder echtpaar met twee volwassen kinderen, met stapels vuil, problemen en pizzadozen om zich heen.
De afgelopen vijftien jaar hebben we een batterij aan betrokken hulpverleners langs zien komen. Een aantal buurtbewoners heeft tot een aantal jaren geleden actief hulp aangeboden of een instantie gebeld. Dit alles zonder zichtbaar resultaat, afgezien dan van de woede over de bemoeienis.
Ons eigen multiproblemgezin lijkt inmiddels opgegeven door zowel buurt als instanties. Tijdens de jaarlijkse borrel blijft het gezin onderwerp van gesprek. Mikpunt van roddel gecombineerd met oprechte zorgen om het welzijn van deze buurtgenoten. ‘De politie is weer langs geweest’, ‘Het huis valt uit elkaar’, ‘Het was weer een waanzinnig kabaal’, ‘Gaat het wel goed met ze?’, ‘Dit is toch geen gezond opvoedklimaat’ en ‘Moeten we de hulpverlening niet nog een keer waarschuwen?’.
Na de borrel gaat de straat weer over tot de orde van de dag. Het verval zien we alleen als iemand anders ons erop wijst. We zijn gewend geraakt aan de scheldkonnades. Immuun voor onze niet-pluis gevoelens die wijzen op geweld. Murw voor de problemen van het gezin. Machteloos in wat we zelf zouden kunnen doen om te helpen.
Kan ik echt niets doen? Persoonlijk vind ik dat we als samenleving de plicht hebben om deze gezinnen niet op te geven. En dan bedoel ik niet alleen beleidsmakers en professionals: ook wij als buurtbewoners mogen niet opgeven.
Ik weet dat een betrokken buitenstaander – iemand die in contact blijft en niet veroordeelt – voor deze gezinnen vaak een beschermingsfactor is tegen meer problemen. Het is een stimulans om hulp wél te accepteren. Ligt daar een taak? Natuurlijk!. Een oprecht geinteresseerde buurtbewoner, familielid, moeder of vader van een vriendje: dat kunnen we allemaal zijn. Ik ook.
Anoushka Boet is adviseur/ projectleider huiselijk en seksueel geweld bij Movisie
