Als ervaringswerker ben ik betrokken bij een ambulant team. Een paar weken geleden ging ik op huisbezoek bij een jongen die weigerde nog hulp te ontvangen. Ook tegen mij was hij erg afstandelijk omdat hij ’te veel hulpverleners over de vloer kreeg’. Tot ik zei dat ik me vroeger ook altijd ongehoord en onbegrepen heb gevoeld en dat ik hem daarom juist wilde helpen. Langzaam veranderde wantrouwen in vertrouwen. Inmiddels werken we samen aan het verbeteren van het contact met zijn ouders en wil hij weer naar school.

Deze situatie doet me denken aan mijn eigen ervaring met een psycholoog. Bij de intake somde zij haar opleidingen op, om te laten zien dat ze de juiste persoon was om mij te begeleiden. Ik was onder de indruk, maar niet overtuigd. Pas toen ik haar vroeg naar haar eigen ervaringen en ze hier openlijk over vertelde, ontstond een waardevolle verbinding tussen ons.

Overal in de zorg en het welzijnswerk kom ik mensen tegen met een rugzak. Vol kennis uit de opleiding, maar ook met ervaringskennis uit hun eigen leven. Een sociaal beroep kies je immers niet voor niets. Uit onderzoek blijkt dat 70 procent van de Amerikaanse psychiaters zelf een psychiatrisch verleden heeft. Natuurlijk is ervaring met psychische problemen niet noodzakelijk om een goede hulpverlener te zijn, maar iedereen bezit deskundigheid door ervaring. Het gevoel van anders zijn, een sterfgeval of problemen thuis. Iedereen kan zich verplaatsen in een ander.

Daarom train ik jongvolwassenen om ervaringsdeskundige te worden. Dan kunnen ze maatje zijn van jongeren of adviseur van hulpverleners en gemeenten. Aan de training doen twee meiden mee die ook een SPH-opleiding volgen. Zij horen vijf dagen per week dat je professionele afstand moet bewaren. Het was een enorme klus om hen ervan te overtuigen dat het delen van je eigen ervaringen met cliënten echt mogelijk is. Ik pleit er dan ook voor dat ervaringsdeskundigheid een vast onderdeel wordt van de sociale opleidingen. Hulpverleners moeten leren hoe ze hun eigen ervaring functioneel en effectief kunnen inzetten. Je ervaringen delen maakt je niet kwetsbaar, maar juist krachtig!

Maurits Boote werkt voor het Kennisdossier Jeugd&Meedoen en de ‘deskundig door ervaring’ Participatieprijs van Movisie. Daarnaast is hij ambulant hulpverlener en trainer ervaringsdeskundigheid in de jeugdhulp.

Het Odensehuis in Amsterdam is de winnaar van de Movisie Participatieprijs. Het is een ontmoetingsplek voor mensen met dementie, hun naasten en vrijwilligers. ‘We vinden elkaar in onze eigen kracht. Mensen met dementie vallen niet in een cliëntenrol.’ Lees hier meer >>