Op een ziekenhuismanifestatie ter ere van Internationale Vrouwendag worden de gepensioneerde stafmedewerkers in het zonnetje gezet na hun dans- en zangvoorstelling. Praktische cadeaus zijn er voor de huidige medewerkers. Ook ik krijg ik een groot pak zacht toiletpapier –een schaars product hier- als Vrouwendagcadeau!

De bankjes in de parken zijn voor verliefde jongeren. De oudjes jumpen gedisciplineerd op allerlei sporttoestellen. Ze dansen op pleinen, zingen en musiceren op traditionele instrumenten, beginnen de dag met tai chi of lopen, spelen uren mahjong, schaken, kaarten en biljarten. Altijd in groepen.
Pas geleden stelde een buurtgemeenschap van sportende ouderen voor om samen energie te genereren via het fietsen en roeien op hun apparaten, naar idee van de windmolen. Hun milieubijdrage aan de moderne samenleving, nu ze niet meer hoefden te werken! En tegenprestatie voor het overheidspensioen in de vorm van vrij wonen en zorgverzekeringen en een leefbedrag!

Sport is belangrijk in China. De overheid plaatst overal toegankelijke toestellen. Het soort dat je in Nederland in sportscholen vindt. Hier dus in gratis ‘buitenspeeltuinen’ waar vooral bejaarden hartstochtelijk gebruik van maken. Ze hebben geen last van aso-jongeren of honden, steeds vaker nu huisdier in plaats van delicatesse. De fatsoensregels zijn vanzelfsprekend, voor iedereen. In Amsterdam ken ik ouderen die, vaak begrijpelijk, bang zijn in hun straat. Een andere wereld hier, veel meer reden tot vrolijkheid voor oudjes.
 
Ouderen worden gerespecteerd in China. Alleen mijn grijze haren al geven mij en leeftijdgenoten een zitplaats in de overvolle bus. Voor echte oudjes staat men sowieso op, eventueel op aanwijzing van de conducteur die de baas is in de bus. Ouderen hebben een vol leven als ze lichamelijk en geestelijk goed kunnen. De pensionering is vroeg, met 60 en 55. Velen hebben dan nog 15 tot 20 jaar of langer te gaan. Aanvankelijk zijn ze heel druk met de (klein)kinderen. Een collega zegt: ‘Mijn ouders zijn zo opgeknapt toen wij ons kind kregen, na hun pensionering hebben ze hierin een nieuwe levensvervulling. Ze kunnen alle tijd die ze vroeger misten, besteden aan dit kind.’
Op zaterdag en zondag is dit jochie bij zijn ouders die allebei een volle baan buitenshuis hebben. Ze hebben een hoeveelheid ‘eigen’ tijd waar ik als beproefd ‘alleenstaand ouder’ in de Nederlandse cultuur jaloers op ben. De grootouders doen ook hun huishouden, koken twee tot drie keer per dag, zijn volledig beschikbaar.
Het is elke week Kerstmis, kun je zeggen. Als hun moeder ziek is, verzuimen studenten hun lessen. ‘Zij zorgde vroeger voor mij, nu zorg ik voor haar’. Een mooie vanzelfsprekendheid, vind ik. Die echter zal afnemen in ‘Booming China’ zoals dat ook in welvarend Nederland het geval is.

De oudjes van nu hebben deze dertig jaar, het is nationale jubileumtijd hier, meegeholpen het land te ‘openen’ en welvarender te maken. Ze zijn blij en tevreden met de huidige situatie. Ze lijken sterk, hebben veel meegemaakt. Tijdens de Lange Mars was het lopen of blijven liggen. Zij worden niet graag herinnerd ‘aan de grote sprong voorwaarts’ toen elke huishoudpan gesmolten moest worden voor de staalfabrieken en er geen eten was. Of, nog erger, de culturele revolutie. Een periode waarin intellectuelen, landbezitters en legerofficieren ook naar Yinchuan, achtergebleven provincie in het Noordwesten, werden gestuurd om zwaar agrarisch werk te verrichten. Een periode waarin de jeugd werd aangespoord om hun leerkrachten,  religieuze leiders, kunstenaars, landeigenaren, hardhandig tot de orde te roepen. De boer, de werker en de soldaat waren het goud der aarde. En oud zijn was toen niet gemakkelijk. Maar nu wel. Genieten is het, in de zon!

Anne Geerdink (1951) is voor een schooljaar vertrokken naar het Noord Westen van China. Ze doceert daar Internationale Communicatie/Engels aan de Medische Universiteit van Ningxia. Als sociaal-pedagoog en organisatieantropoloog met ook werk-en onderzoekservaring in welzijnswerk en zorgorganisaties kijkt ze met grote belangstelling naar(de organisatie van)zorg en welzijn in de totaal andere cultuur en zorgstructuur van China.