En al sinds jaar en dag moeten bewindslieden aan het einde van ieder jaar vaststellen dat het zorggeld op de begroting niet voldoende was. Hoogleraar economie Flip de Kam berekende dat als wij zo doorgaan onze zorg over 30 jaar al 90 miljard euro zal kosten. We kunnen onze miljarden maar één keer uitgeven. Nu al betaalt iedere werkende jaarlijks 30.000 euro om de collectieve voorzieningen in stand te houden. Als de belastingen niet fors omhoog gaan, betekent meer geld voor de zorg dat er minder overblijft voor bijvoorbeeld onderwijs of klimaat en energie.

Als reactie op de crisis heeft het kabinet negentien commissies opdracht gegeven te zoeken naar mogelijke bezuinigingen. Twee van die commissies richten zich op de zorguitgaven: de ene bekijkt grofweg de curatieve zorg (Zvw) en de andere de langdurige zorg (AWBZ). Samen moeten die commissies maar liefst 11 miljard aan bezuinigingen vinden. Geen geringe opgave. De beperkte ombuigingen die voor 2010 in de begroting staan, zorgen nu al voor zoveel ophef onder apothekers, huisartsen en psychiaters dat minister Klink zijn plannen moet aanpassen of zelfs voor de rechter wordt gedaagd.

Mocht het die commissies al lukken 11 miljard euro bijeen te sprokkelen, dan weet ik zeker dat dit geen duurzame oplossing voor onze zorg is. Wij moeten af van de verkokerde manier van denken over de zorg. Dat lukt nooit wanneer je de zorg met twee gescheiden commissies onderzoekt. Mensen die zorg nodig hebben krijgen te maken met drie verschillende wetten: de Zorgverzekeringswet, de AWBZ en de Wmo. Daarnaast bestaat een waaier aan financiële tegemoetkomingen. Dat kan eenvoudiger en goedkoper. Een fundamentele heroverweging hoe zorg verzekerd moet worden en of dat collectief of individueel moet, is van groot belang.

Daarom roep ik minister Klink en staatssecretaris Bussemaker op de commissies voor curatieve en langdurige zorg samen te voegen. Dat betekent niet alleen een commissie minder, maar ook dat zij samen een integrale reactie kunnen geven op de voorstellen van die commissie. Zo hoeven zij niet de jaarlijkse overschrijdingen te beantwoorden met willekeurige kortingen, maar kunnen zij over de muren van de langdurige en curatieve zorg heen antwoord geven op de vraag welk deel van onze zorg collectief moet en welk deel individueel kan.

Die roep om bundeling van krachten in de zorg komt ook uit de hoek van de zorgverzekeraars. Menzis-topman Roger van Boxtel meent dat diverse disciplines veel meer kunnen samenwerken. Hij vindt dat de zorgsector, pensioenfondsen, wooncorporaties en de politiek de handen ineen moeten slaan om de problemen met de vergrijzing en de daarmee samenhangende stijgende loonkosten te lijf te gaan.

Dit alles gaat niet zonder pijn. Maar alleen op deze manier kunnen we in de toekomst iedereen de zorg blijven geven die hij of zij nodig heeft. Alleen met een aansprekende, ontkokerde toekomstvisie op onze zorg kunnen we zowel burgers als zorgmedewerkers meekrijgen. Of kiest het kabinet toch maar liever voor een nietje door beide onsamenhangende adviezen?

Fatma Koser Kaya zit Namens D66 in de Tweede Kamer. Ze heeft de portefeuilles sociale zaken, jeugd & gezin, volksgezondheid, financiën, ontwikkelingssamenwerking en emancipatie onder haar hoede.