Soms wordt ik geraakt door teksten van veldwerkers, die indringend en confronterend schrijven over wat zij aan de onderkant van onze samenleving meemaken. Zij schetsen precies waar mijn zorg ligt rond de toenemende marginalisering van kwetsbare groepen in de samenleving. Maar naarmate meer blogs worden verzorgd door de heren en dames van adviesbureaus, trainingsorganisaties en provinciale organen bekruipt me een wat vervreemdend gevoel.
Hoe kan het dat met de vaart van een sneltrein een halve arbeidssector verdwijnt, terwijl wij moeten lezen over hoe effectief een bepaalde training is, die door het betreffend instituut verkocht moet worden? Alsof er niets aan de hand is. Daar waar in iedere andere arbeidssector de pleuris was uitgebroken, gebouwen bezet en politici en bestuurders ter verantwoording geroepen, wordt binnen de welzijnssector deemoedig het hoofd gebogen.
We waren immers te betuttelend bezig geweest, hadden bewoners te veel gepamperd, burgerinitiatieven verstikt en beloofden in het kader van een ‘wiedergutmachung’ direct aan de slag gaan met ‘Welzijn Nieuwe Stijl’. De opbouwwerker als maatschappelijk werker en omgekeerd: ziet u het voor u?
Dat kan alleen uit de hoge hoed komen van bestuurlijke kaders die op zeer grote afstand van de werkvloer staan en zonder angst voor direct baanverlies meedraaien met hoe de wind waait. Het zet een arbeidssector neer als een verzwakt systeem dat zichzelf nauwelijks serieus neemt. Haastig worden nieuwe paradigma’s omarmt, gelikte professionele richtlijnen opgetuigd en peilers opgetrokken die wankelen onder het gewicht van de nieuwe pretenties.
En de veldwerkers?
Zij zwijgen. Onder druk van hun instelling, uit angst als eerste de laan uitgestuurd te worden, als zij zich openlijk verzetten tegen de gang van zaken. Het afgelopen jaar heb ik dat helaas moeten constateren in al mijn interviews die ik met hen had.
De lokale welzijnsorganisatie in mijn stad is inmiddels gedecimeerd, opgeslokt door een grote zorginstelling, die geen enkele expertise heeft in wijk of jongerenwerk. Met een nieuwe directeur uit het bedrijfsleven, die ronkende procestaal spreekt en door geen werker begrepen wordt.
De bewoners van veel wijken voelen zich in de steek gelaten, hun verwachtingen ten aanzien van het welzijnswerk zijn tot nul gereduceerd. Bewonersinitiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond. Deze kiezen ervoor om op een zo groot mogelijke afstand van overheid en instellingen te opereren.
Echter met het ontbreken van de noodzakelijke ‘advocaten van de onderkant’, de veldwerkers, die voorheen herkenbaar en op nabijheid aanwezig waren als steunpilaar en toeverlaat voor hen waarvoor het optuigen van een bewonersinitiatief nog een lange weg is.
U leest het al, deze blogger heeft al afscheid genomen. En op nog meer verbijstering zit geen lezer te wachten.
Rest mij om de lezer te danken voor de aandacht, de vaak hartverwarmende reacties én de inspirerende woorden van enkele collega’s.
