Vorige keer blogde Dik Hooimeijer over de transitie, die zo maar kan slagen>>

Het klinkt misschien als typisch Amerikaans neoliberaal gedachtegoed, maar het is iets genuanceerder. Als uitsluitend en alleen externe factoren de oorzaak zijn van je ellende, kan je er niets aan doen. Daarmee kan je de ellende dus ook niet veranderen, noch beïnvloeden. Dat maakt de mens 100% slachtoffer. Het lijkt mij geen fijn leven.

Zo is het ook niet. Voor burgers die aan de onderkant van onze samenleving bungelen, is het absoluut een feit dat zij vrijwel allemaal met een achterstand zijn begonnen. Het gaat om factoren als: laag inkomen, lage opleiding, taalachterstand, hoge werkloosheid, weinig stimulans in de directe omgeving. Deze zaken kunnen alle in belangrijke mate ellende veroorzaken. Maar het is ook de persoon zelf die voor een deel verantwoordelijk is voor zijn situatie. Dat klinkt misschien hard en hautain, dat is het niet. In dat Volkskrant-artikel stond iets waar ik erg van schrok, of beter: wat ik mij nooit zo had gerealiseerd. Uit onderzoek blijkt namelijk dat “jarenlange werkloosheid je nog ongelukkiger maakt dan het verlies van een partner”. Zo, die kwam binnen kan ik u zeggen.

Dit versterkt mijn overtuiging dat we als lokaal welzijnswerk al onze energie moeten steken in het bestrijden van het ongelukkige leven van al die mensen (en hun gezinnen). Dat begint door ze aan te spreken, door deze mensen niet als slachtoffer te zien noch als zodanig te behandelen. We zijn als welzijnswerk te lang te goed geweest in het verzachten van de problemen, in het organiseren van alle mogelijke activiteiten, feestjes en bijeenkomsten. Maar wat hebben we feitelijk gedaan om die achterstandsburger uit zijn stoel te trekken en perspectief te bieden?

Het is deze groep die we vooral in de achterstandswijken vinden. Het is deze groep die maakt dat we het over achterstandswijken hebben. Ik denk dat veel langdurig werklozen ongelukkig zijn bij gebrek aan zingeving. Arbeid is een belangrijk middel om je leven zin en inhoud te geven. Zin of betekenis geven aan je leven kan ook door waardevol en belangrijk voor anderen te zijn. Was het niet Martin Luther King die de woorden sprak: ‘Life’s most persistent and urgent question is: what are you doing for others’.

Hoe krijg je deze groep uit de stoel en in beweging? Vertrouwen, ontwikkelen en leren.

Vertrouwen is nodig om mensen in beweging te krijgen. Niet gemakkelijk, want de meesten hebben een rijke en niet altijd voor hen prettige hulpverleningscarrière. Dat vraagt geduld en investering. Is het vertrouwen er, motiveer mensen om te gaan leren, om zich te ontwikkelen. Organiseer de mogelijkheden hiervoor. Ik garandeer u dat die stappen wonderen verrichten, die leiden tot ‘gelukkigere’ mensen.

Ik kom hier in mijn volgende blog op terug.