Lees hier meer blogs van MOVISIE >>

In Noorwegen heeft de bekende pestonderzoeker D.Olweus (met Endresen) een paar jaar terug een geweldig onderzoek gedaan naar vechtsporten. Olweus heeft op dat gebied zijn trackrecord. Hij heeft de schadelijke effecten van pesten, voor de pester en de gepeste, op de kaart gezet. En jawel hoor, onomstotelijk toont hij aan dat jongens die aan vechtsporten (vooral boksen en gewichtheffen) doen, als gevolg daarvan meer asociaal en gewelddadig gedrag vertonen. Let wel, hij heeft rekening gehouden met selectie, dus het gaat niet om jongens die voordat zij aan zo’n sport begonnen al hoog op dat soort gedrag scoorden. Nee, het gaat echt om een substantiële toename, een soort knock-out onderzoek. En dan moet je gaan tellen. Is er nog enige tegenstand te verwachten? Maar de vechtsport blijkt een taaie, niet van gisteren, en krabbelt weer op.

De sport vindt in hoogleraar M. Theeboom, toegegeven de naam klinkt een beetje slap, een medestander. Subtiel en volhardend legt hij uit dat het bij vechtsporten niet alleen om het vechten gaat. De filosofie die er achter zit en die je meekrijgt, de houding en beheersing die je aangeleerd wordt, kortom dat allemaal is essentieel. Niet alleen Theeboom stelt dit. Recent heeft het Mulier Instituut (Elling en Wisse) een groot onderzoek afgerond onder jongeren, ouders en trainers van vechtsporten. En alle betrokkenen hebben niets dan lof: vechtsport stimuleert de persoonlijke ontwikkeling enorm en antisociaal gedrag neemt juist af.

Pestonderzoeker Olweus onderzocht vooral de negatieve aspecten bij bleekneuzen uit Noorwegen, het Mulier instituut voornamelijk de positieve aspecten bij niet-westerse medelanders, beiden op basis van zelfrapportage. Beiden vonden ze bewijs voor wat ze zochten bij 12-16 jarige jongeren. Maar uit een ander betrouwbaar onderzoek van de Strayhorns onder jongere kinderen met rapportage door leerkrachten, bleek weer geen enkel bewijs voor de veronderstelde positieve persoonlijke ontwikkelingen als zelfvertrouwen en discipline.

Wat moeten we nu met deze uiterst beheerste tikjes voor en tegen het imago van de vechtsport? Het Mulier Instituut pleit er voor om het geloof in de unieke bijdrage van vechtsport in te zetten tegen de ambivalente beeldvorming rond de vechtsporten. Het Mulier Instituut erkent die duistere kant, maar dit betreft slechts een beperkt deel van het ‘vechtsportwereldje’. Dat deel, waar de grens met de straatcultuur dun is, en vooral het machogedrag gestimuleerd wordt. Maar dat is ook precies wat Olweus en Theeboom concludeerden.

Het is aan de gemeente Gouda te garanderen dat het ingehuurde Nederlands instituut voor vechtsport en maatschappij de juiste begeleiding geeft en meer vechtkunst dan vechtlust stimuleert. En hoe het mijn kriebels zit? Inmiddels jeuken mijn vingers om eens in Gouda te gaan kijken wat de opbrengst is! Vooralsnog geef ik ze het voordeel van de twijfel.

Martijn Bool werkt bij Trends en onderzoek van MOVISIE aan versterking en onderbouwing van interventies in de sociale sector. Hij bewandelt verschillende wegen om bestaande kennis en ervaringen te ontsluiten en verder te onderzoeken. Dat deed hij eerder voor preventieve methoden in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, onder andere bij het Trimbos-instituut