De vorige keer blogde Lucie over uithuisplaatsing >>
Op vrijdag 13 april 2012 pleitte Pieter van Vollenhoven in het programma Zembla voor verplichte anticonceptie. Enkele dagen later zond Zembla ‘het vragenuurtje’ uit waarin gepleit wordt voor een denktank over dit onderwerp. Het kabinet wil dat er een maatschappelijk debat komt.
Dit alles gebeurde op ongeveer hetzelfde tijdstip van de verschijning van het boek over mijn jeugd: De Woonschool van auteur Cristel Jansen. Het was daarom dat ik werd uitgenodigd bij het radioprogramma ‘Met het oog op morgen’: mijn eerste publieke optreden.
Ik heb mijn bewondering uitgesproken voor Pieter van Vollenhoven want het vergt moed om deze vreselijk moeilijke discussie aan te zwengelen. De gedachte aan verplichte anticonceptie roept veel emoties en reacties op. Reacties die soms volledig uit hun verband worden getrokken.
Ruim 60 procent van de begeleiders van mensen met een licht verstandelijke beperking vindt dat deze mensen gedwongen anticonceptie moeten krijgen als zij hebben bewezen dat zij niet voor een kind kunnen zorgen. Dat bleek uit een enquête van het tv-programma Rondom 10. Lees hier meer >>
Pieter van Vollenhoven pleitte voor verplichte anticonceptie in geval van falend ouderschap en ik ben het geheel eens met deze gedachte. Emotionele verwaarlozing en/of mishandeling, fysieke verwaarlozing en/of mishandeling, seksueel misbruik; ik ben getuige geweest van al deze vormen en heb de meeste vormen aan den lijve ondervonden. Bedenk dat dezelfde mishandeling zich heeft voortgezet bij de volgende generaties van veel mensen uit mijn jeugd, inclusief mijn familie. Wie kan dan nog met de hand op zijn hart zeggen dat wetgeving rondom verplichte anticonceptie bij bewezen falend ouderschap niet gerechtvaardigd is?
Ik betreur dat de maatschappelijke discussie zo moeizaam op gang komt. In april 2012 viel het kabinet en het zou tot november dat jaar duren voor er een nieuw kabinet kwam. Begrijpelijk dat de discussie hierdoor vertraagde. Op 1 juli 2013 schreef Staatssecretaris Van Rijn (VWS) een brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer, ruim een jaar na de uitspraak van Pieter van Vollenhoven. Hierin gaf hij aan dat het vraagstuk dermate ingewikkeld is dat ze om die reden het College voor de Rechten van de Mens gevraagd hebben mee te denken.
En terecht, want dit thema moet met de grootste zorgvuldigheid behandeld worden. Maar waarom moest dit zo lang duren? Afgelopen januari informeerde ik bij het College naar de status van dit thema. Er waren nog geen vervolgstappen aan gegeven was het antwoord. In april informeerde ik hier weer naar en het bleek dat er inmiddels overleg is geweest tussen het College en het ministerie van VWS. Het ministerie is zich momenteel aan het buigen over de vraag hoe men verder wil gaan met dit thema. Het eventueel advies vragen aan het college is een van de opties.
Het trage tempo van de activiteiten rond dit thema doet mij vermoeden dat de discussie te moeilijk is. Decennia lang schuiven we het voor ons uit om een brede maatschappelijke discussie te beginnen, laat staan een beslissing te nemen. Met enige regelmaat wordt dit thema onder onze aandacht gebracht om vervolgens weer te verdwijnen.
Het is ook niet mijn favoriete thema. Ik ben me zeer bewust van de gevaren die kleven aan eventuele wetgeving rondom verplichte anticonceptie. De gedachte hieraan raakt ons mensbeeld. Maar mogen we als samenleving de problematiek ontkennen en verdringen omdat de discussie te moeilijk is?
Dus…wie durft? Verplichte anticonceptie bij bewezen falend ouderschap, wat vindt u er van?
Een zeer terechte discussie. Ooit op een congres gaf ik hier al een mening over met als gevolg de halve zaal in rep en roer. Hoe wij als mensen voor ‘God’ durfde te spelen.
Voor mij ligt de vraag dan ook iets anders dan kunnen we verplicht mensen anticonceptie toe te passen. Ik heb het liever over welk stadium beginnen we met de aanpak van kindermishandeling. En daarin zien de we grenzen al steeds vaker opschuiven. Eerder starte we pas als het kind geboren was. Tegenwoordig kan dat ook al bij een zwangerschap bv door een moeder verplicht in een afkickkliniek op te nemen. Verplichte anticonceptie is een vorm van zeer vroege vorm van het voorkomen van kindermishandeling bij die doelgroepen waaruit gebleken is dat de opvoeding van hen een zeer grote wens is maar waarvan gebleken is dat dit een te zware opgave is om het kind voldoende veiligheid en ontwikkeling te bieden. Bij een aantal doelgroep staat dat vast bv bij mensen met een verstandelijke beperking, verslaafden. Zeker zijn er doelgroepen die discutabel zijn maar dan is dus juist een discussie nodig. Maar een moeder die bij de vierde uithuisplaatsing van het vierde kind zegt:’ ik ga net zolang door met kinderen krijgen tot ik er een mag houden’ . Heeft andere begeleiding nodig dan nog meer bemoeienis van jeugdzorg.
Goed dat deze discussie gestart is en hopelijk volgt een breder maatschappelijk gesprek hierover.
Ik ben voor verplichte anticonceptie bij bewezen falend ouderschap. Van bewezen is sprake wanneer het gezin bekend is als duurzaam (= minimaal 5 jaar) multi-probleemgezin die veel begeleiding nodig heeft.
Ook ben ik voor verplichte anticonceptie bij zwakbegaafde mensen en (licht) verstandelijk beperkten. Ik lees namelijk teveel verhalen van mensen die als kind die te vroeg en te vaak de ouderrol op zich moesten nemen.
Tenslotte vind ik dat mensen die zijn opgegroeid in duurzame multi-probleemgezinnen en daardoor niet hebben geleerd – wegens ontbreken van voorbeelden – hoe je je kinderen moet verzorgen, emotioneel moet begeleiden, opvoeden in een veilige omgeving etc. verplicht ouderschapscursussen moeten volgen die afgesloten worden met praktijkexamens waarin de cursisten blijk geven van inzicht en empathie met kinderen. Na het behalen van de dipoma’s krijgen ze groen licht om kinderen te laten komen.
JJ: het gaat wat mij betreft niet om ‘het middel’ maar om het doel. Hoe dit doel bereikt gaat worden is voor mij vooralsnog bijzaak. Ik vind het belangrijker dat we als samenleving daar een open discussie over beginnen voordat we ons blindstaren op hoe de uitvoering dan moet.
En waar zou die verplichte anticonceptie dan uit bestaan. Gaan we weer deze moeders verplicht blootstellen aan langdurig hormoongebruik en dus aan alle gezondheidsrisico’s die daar vroeg of later vaak bijhoren.
Beter lijkt mij de vaders dan te steriliseren, daar kleven geen gezondheidsrisico’s aan.
De grens ligt daar waar bewezen gefaald is. Bijvoorbeeld omdat eerdere kinderen uithuisgeplaatst zijn vanwege onveiligheid die mishandeling met zich meebrengt. Voordat een uithuisplaatsing plaatsvindt zijn er al zoveel beoordelingen geweest van, over het algemeen, adequate professionals. Ik denk dat dezelfde professionals ook in staat zijn zoiets te beoordelen. En of hun beoordeling wel of niet goed is beoordeelt een rechter. En grensgevallen zijn er absoluut. Bij elke vorm van twijfel zou deze maatregel niet toegepast kunnen worden wat mij betreft.
Waar leg je de grens, wie gaat dit beoordelen, wat te doen met grensgevallen.