In het onderzoek ‘Cliëntenparticipatie in de voorbereiding van de AWBZ-transitie’ is gekeken naar de betrokkenheid van Wmo-raden, in veel gemeenten het aangewezen platform voor cliëntenparticipatie, in het transitieproces. Lukt het Wmo-raden in contact te komen met de nieuwe doelgroepen die straks onder de Wmo zullen vallen en hoe worden Wmo-raden in het algemeen door gemeenten betrokken bij de transitie? Deze vragen stonden centraal in het onderzoek dat is uitgevoerd door Rebekka van Munster, masterstudente Politicologie aan de Universiteit van Leiden.

Uit het onderzoek blijkt dat 60% van de Wmo-raden het lastig vindt in contact te komen met de nieuwe doelgroepen. Ze zijn daarin niet alleen. Voor gemeenten was het lang onduidelijk wie er nu precies op hen af zou komen door deze transitie. Nu hebben gemeenten redelijk zicht op de omvang van de doelgroep, maar door de grote diversiteit in doelgroepen blijft het ingewikkeld een goed beeld te vormen van de kenmerken van de mensen waar het om gaat. Gesprek met de mensen zelf en de professionals die hen goed kennen is dan essentieel. Daar is nu gelukkig nog iets langer de tijd voor…

Wat mij verder in het onderzoek ten positieve opvalt is dat 80% van de Wmo-raden actief op zoek gaat naar signalen van de nieuwe doelgroepen. Dat vraagt nogal wat van de Wmo-raadsleden. Gebruik maken van hun eigen ervaringen en hun netwerken in de samenleving. Met als doel zicht te krijgen op dat wat leeft bij mensen die hun indicatie voor AWBZ begeleiding zullen verliezen. En deze signalen in hun adviezen richting de gemeenten te gebruiken.

Ook dit is een tijdrovend proces. En daar is nu ruimte voor door het uitstel van de transitie AWBZ-begeleiding. Wmo-raden worden in de komende tijd daarnaast nog extra ondersteund in hun werkzaamheden door het programma Aandacht voor Iedereen, dat uitgevoerd wordt door de gezamenlijke cliëntenorganisaties en gefinancierd wordt door het Ministerie van VWS.

Mijn ervaring met vertraging, bijvoorbeeld in het openbaar vervoer, is dat het in het begin frustreert. Wanneer je je frustratie loslaat en er het beste van probeert te maken, heb je soms de mooiste ontmoetingen. Zelf vind ik de vertraging die het transitieproces nu oploopt niet zo heel erg, als de tijd maar goed gebruikt wordt. Om dat gesprek aan te gaan met de mensen waar het om gaat, en hun stem serieus te nemen in de beleidsvoorbereiding en –uitvoering. Ben benieuwd of de vertraging zo werkt!

Marjoke Verschelling is projectmedewerker bij MOVISIE, bij het team Participatie. Zij is bestuurskundige en adviseert gemeenten en maatschappelijke organisaties op thema als participatiebevordering, de Kanteling, vraagverheldering en cliëntenparticipatie.