In maart 2014 ontvingen 945 verpleegkundigen een WW-uitkering. Ten opzichte van 2013 is dit een stijging van 70% (in 2013 zaten 556 verpleegkundigen in de WW). De stijging is naar mijn idee voor een deel te verklaren uit de tijdelijke contracten die steeds vaker worden gegeven. Werknemers krijgen na een tijdelijk contract meestal geen vast contract meer en komen vervolgens in de WW terecht.
Ook is de stijging van het aantal verpleegkundigen in de WW te verklaren uit de terugloop in het aantal patiënten binnen de intramurale zorg en de stelselherziening die uitgaat van meer zelf doen, mantelzorg en langer thuis verblijven. Daardoor daalt de laatste jaren ook het aantal vacatures, hoewel er inmiddels verwacht wordt dat er een toename komt van wijkverpleegkundigen. Daarentegen hebben patiënten doordat ze vaak zwaardere zorg nodig hebben juist hoger opgeleide verpleegkundigen nodig.
Deze zogenaamde varkenscyclus – ik heb nooit begrepen waar deze term vandaan komt – heb ik vaker gezien. Zelf begon ik in 1981 in de opleiding tot verpleegkundige. Na mijn diplomering in 1984 werden alle jong gediplomeerden ontslagen, althans dat was het plan. Echter niets bleek minder waar. De inkt op het diploma was nog niet droog of ik tekende al een contract en ook voor mijn studiegenotenwaren er voldoende banen.
En wilde je geen vast contract dan liet je je uitzenden en deed veel ervaring op door als uitzendkracht te werken. Deze laatste keuzemogelijkheid staat helaas onder druk. Door het verbod op de nulurencontracten in de zorg zoals in het Sociaal Akkoord is gesteld, wordt de vrijheid over het kiezen hoe je je eigen arbeidsvoorwaarden regelt, belemmerd. Veel verpleegkundigen en verzorgenden uit onze achterban, jong en oud, kiezen er voor in bepaalde periodes niet en op andere momenten juist weer meer te werken.
Een verbod op nulurencontracten zou deze vrijheid beperken. Uit het veld hoor ik ook dat het nog al paternalistisch is om voor één sector dit verbod te laten gelden. “Dit bepalen we zelf wel”. Zelf ben ik bang dat door dit verbod veel flexpoolmedewerkers ontslagen zullen worden in plaats van dat zij een vast contract krijgen. In mijn directe omgeving maak ik dit al regelmatig mee. Het kunnen bijhouden van vaardigheden is een ander argument dat ik hoor tegen het verbod op nulurencontracten. Door het flexibel kunnen werken is het, los van het zelf kunnen bepalen of en wanneer je werkt, mogelijk technische vaardigheden bij te houden. En dat is minstens zo belangrijk als de kwantiteit van zorg en het uit de WW blijven.