‘Buurten zijn steeds diverser in hun samenstelling. Dat kan als gevolg hebben dat mensen, door het principe “onbekend maakt onbemind”, negatief met elkaar omgaan. Liever heb je dat mensen positief met elkaar omgaan. Samen de grenzen van je eigen bubbel over gaan en komen tot één grote, gezamenlijke bubbel is het mooiste wat erin een wijk kan gebeuren.’ Aan het woord is Mellouki Cadat-Lampe, senior adviseur cliënten participatie en democratische vernieuwing bij Movisie. Samen met zijn collega’s Michaëla Merkus, Anne Lucassen en Saskia van Grinsven bezocht hij vijf burgerinitiatieven die werken aan inclusiviteit in de wijk. Hun impressie van deze initiatieven en de lessen die ze hiervan leerden verzamelden ze op in de publicatie ‘Bruggen bouwen in de wijk. Inspirerende voorbeelden van inclusieve wijkinitiatieven.’
Nieuwsgierig naar de ander
‘De initiatieven laten zien dat samenleven in een diverse wijk kan. Een goed burgerinitiatief kan zorgen voor minder verdeeldheid in een wijk.’ Een inclusievere wijk begint volgens Cadat-Lampe bij nieuwsgierigheid naar de ander. De meeste initiatieven startten in hun eigen bubbel, zoals er zoveel bubbels naast elkaar in een wijk kunnen bestaan. Maar nieuwgierigheid naar de ander, dat maakt dat mensen intrinsiek gemotiveerd zijn om verbindingen aan te gaan. Om bruggen te bouwen.
Focus op talent
Een andere kernvoorwaarde om tot meer inclusiviteit te komen, is focussen op ieders talent. ‘Je krijgt verbinding als je mensen niet ziet als hun beperking, maar hun talent ziet en hen op basis daarvan mee laat doen.’ Cadat-Lampe geeft het voorbeeld van een buurtbarbecue waarin iemand met een licht verstandelijke beperking en het talent om een lekkere halal soep te maken de ruimte krijgt om dat te doen. Zo kan iedereen van de barbecue én de soep genieten.
Samen eten is geen doel
Let daarbij wel op: ‘Alleen een groep opbouwen door met elkaar te eten werkt niet.’ Zo leren de initiatieven. Cadat-Lampe: ‘Samen eten is een middel. Je bent bij elkaar om een groep te bouwen door met elkaar samen te werken. Samen eten is een sociaal moment waar je samen naartoe kan werken. Andere middelen zijn een wandeling of een filmavond organiseren.’
Brutale jongeren
De publicatie staat vol tips voor succesvolle wijkinitiatieven. Zoals ook: denk in mogelijkheden, niet in beperkingen. Cadat-Lampe zag hoe concreet deze tip in de praktijk uitwerkt. Bij buurthuis De Nieuwe Jutter kwam op een gegeven moment een groep Marokkaans-Nederlandse jongeren op hoge toon een plek opeisen. Cadat-Lampe: ‘Als je dan denkt in beperkingen, dan stuur je die jongeren weg. Maar dan verlies je ook het contact met hen. Gelukkig was er in De Nieuwe Jutter een oudere, autochtone dame die de jongeren op een goede manier wist aan te spreken. In plaats dat de jongeren boos werden, gaven ze zich rekenschap van de anderen in het buurthuis en die oudere dame gaf de jongeren de ruimte. Ze zag dat ze misschien wel brutaal waren aan de buitenkant, maar in de kern goed zijn. Zij zag een mogelijke plek voor deze jongeren in het buurthuis om zich te ontplooien.’
Meer thuis in je eigen wijk
Om mensen aan te moedigen om zulke, soms moeizame, wijkinitiatieven te ondernemen, moeten bewoners onthouden: inclusief zijn is ook in je eigen belang. ‘Als je een inclusief burgerinitiatief opzet, kan het ervoor zorgen dat je je meer thuis voelt in je wijk,’ vertelt Cadat-Lampe. ‘Je voelt je welkom in je eigen wijk, veiliger en je wordt erkend door je buren. Contact op straat wordt prettiger als de wijk inclusiever wordt.’
Geloof
Om zover te komen is vaak een hoop doorzettingsvermogen nodig, weet ook Cadat-Lampe. ‘Daarom wil ik benadrukken: het draait om geloof. Geloof in de wijk, in de mens. Dat je je meer thuis gaat voelen als het lukt. Want zo’n burgerinitiatief is doorbijten. Je moet je niet laten afschrikken, maar het tijd geven en geduldig zijn.’ Net als Rome, worden bruggen niet in één dag gebouwd.
