Door Carolien Stam- ‘We hebben jarenlang gestreden om ook lichte zorg te kunnen bieden aan gezinnen. Dat laten we nu los. We richten ons op het kind dat in zijn ontwikkeling wordt bedreigd. De Centra voor Jeugd en Gezin zijn er voor de eerstelijnshulp aan kinderen en ouders.’
Kerntaak
Directeur Wiel Janssen heeft met de 14 mededirecteuren van de Bureaus Jeugdzorg een statement opgesteld: ‘De kerntaak van Bureau Jeugdzorg en de samenwerking met lokale partners.’ Doel is om duidelijkheid te geven over de taak van bjz. Aan de omgeving de samenwerkingspartners, maar vooral ook aan de eigen professionals.
Eerstelijns zorg
Het verschil met vijf jaar gelden is volgens Janssen dat bjz een tijd achter zich laat waarbij ook intern verwarring was over de rol. ‘We begonnen eind jaren negentig eigenlijk als een semi-eerstelijnsvoorziening. Jarenlang voerden we de discussie of bjz wel of niet de lichte vorm van zorg moest geven. We vonden zelf van wel.’
Wet op de jeugdzorg
‘We waren eigenlijk overal voor,’ zegt Janssen, die ook bestuurslid is van de branche Jeugdzorg van de
MOgroep. ‘Dat komt ook omdat de druk enorm was om de Wet op de jeugdzorg goed uit te voeren. Belangrijk voor onze professionals is om te weten wat bjz precies doet. Dan weten we welke deskundigheid we nodig hebben. We hebben handvatten om vorm te geven aan onze taak.’
Open poort
De oplossing kwam eigenlijk pas met het rapport Van Eijck, erkent Janssen, dat duidelijk maakte dat de verantwoordelijkheid voor de eerstelijns jeugdzorg bij de gemeenten moest liggen. ‘We moeten afscheid nemen van de brede open poort die wij dachten te zijn.’
Schakelcentrum
De kerntaak van het Bureau Jeugdzorg is: ‘bescherming bieden en de noodzakelijke zorg organiseren voor kinderen die in ontwikkeling bedreigd worden’, zo valt in de brochure te lezen. ‘Het Bureau Jeugdzorg functioneert als een schakelcentrum,’ zegt Janssen. ‘Het stelt vast wat nodig is om het kind veilig te stellen. Duidelijk maken wat het probleem is en wat het doel is. Vervolgens dragen we de zorg over aan de aangewezen zorgaanbieder.’
Overdracht
Hoewel de Wet op de jeugdzorg ruimte biedt om niet alleen te indiceren maar ook zelf de zorg voor kinderen op zich te nemen, moeten de Bureaus Jeugdzorg zich daar bescheiden in opstellen, meent Wiel Janssen. ‘Waar we in het verleden veel ruimte namen voor zorg, bijvoorbeeld met casemanagement, richt bjz zich nu op de overdracht van zorg naar de zorgaanbieder.’
Gezinsondersteuning
Verder zullen de bureaus meer de nadruk leggen op hulp aan het gezin, niet alleen aan het individuele kind. Janssen: ‘We moeten de totale situatie in de gaten houden, dus ook de broertjes en zusjes en het sociale netwerk betrekken bij de zorg.’