Lilian Linders, lector aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven, deed afgelopen jaar onderzoek naar de ondersteuning van mantelzorgers in die gemeente. Sluit het aanbod aan bij de vraag? Ze zal geen kwaad woord spreken over de inzet van wie er allemaal in het sociaal domein met mantelzorgers te maken heeft. Echter, de dik vijftig interviews met zwaar belaste mantelzorgers leverden een vrij ontluisterend beeld op.
Burgerkracht
‘De mensen die wij gesproken hebben, hebben partners met Huntington, met progressieve dementie, met niet aangeboren hersenaandoeningen. Ik vind ze helden. Er zijn in dit land genoeg mensen met een grote bek, deze mensen lijden in stilte. Ze zijn bescheiden, ze offeren in feite hun eigen leven op. Daar hebben we naar om te kijken. We willen als samenleving dat deze mensen juist in de roulatie blijven en dat het netwerk ook wat meer gaat doen. Maar dat kunnen we dus niet. Sterker nog, wij belasten deze mensen extra. We sturen ze de papiermolen in en vragen ze bovendien of ze hun netwerk meer willen inzetten. Burgerkracht, ik kan die term niet meer horen. Ik vind het echt verwerpelijk.’
‘Zelfredzaamheid is een gelaagd begrip en dat zorgt voor veel verwarring’, zegt Linders in een eerder interview met Zorg + Welzijn. ‘Vaak wordt zelfredzaamheid verward met “zelf doen” of “alleen doen”.’ Linders kan het zich goed voorstellen dat het lijkt alsof zelfredzaamheid ingezet wordt als bezuinigingsmaatregel. Lees hier het artikel >>
Mantelzorgers
Het onderzoek van Linders laat in feite zien hoe bijvoorbeeld huisartsen en praktijkondersteuners niet werkelijk contact krijgen met mantelzorgers. Je bent er niet met het geven van een folder. Linders: ‘Mantelzorgers zijn eigenlijk work-a-holics. Ze zitten in een tunnel of dreigen daarin terecht te komen. Het hele reflectievermogen is verdwenen en juist dat hebben ze nodig. Om dat los te maken heb je goed opgeleide professionals nodig, je moet weten wat mensen beweegt, hoe je ze kunt bereiken. Tegelijkertijd denk ik dat er op dit moment maar heel weinig professionals zijn die zo’n gesprek met een mantelzorger voeren.’
Vaardigheden
De reden daarvan heeft te maken met het gebrek aan tijd en het gebrek aan vaardigheden, stelt Linders. ‘Vaak zit het wel in de gereedschapskist van professionals, maar het vervolgens ook gebruiken is een tweede. Op het moment dat je onder druk staat, schiet je terug in je oude patronen. Dan ga je gewoon helpen, handelen.’
Gaan de bezuinigingen die met de transities samenhangen er voor zorgen dat die professionals juist niet op hun handen zitten en de tijd nemen? Is het sociale wijkteam een positieve ontwikkeling? Lees hier het hele interview door de whitepaper te downloaden >>
Lilian Linders spreekt 27 mei 2014 op het Wmo-congres in Ede. Tijdens het congres staat maatwerk in het sociale domein centraal. Kijk hier voor meer informatie over het programma en inschrijven>>
Het synoniem van burgerkracht heet bezuiniging. Beiden beginnen met een B.
De opgelegde overheids’oplossingen’ (uit de tunnelvisiekoker: ‘bezuinigen’) hebben vele mensen inmiddels het tegendeel bewezen, en bleken gestoeld op onbetrouwbare beweringen…die nu blijkt niet hard gemaakt zijn. De toenemende problemen en de tegenvallers laten de werkelijke waarde van die politieke ‘oplossingen’ ot heden ten dage overduidelijk zien. Mijn geloof is door getoonde ongeloofwaardigheid helemaal verdwenen en daardoor zie ik nog grotere problemen met die kaalslag die men bezuinigingen (of ombuigingen, uithollling, etc) noemt! De kracht is al uit vele burgers die moeten overleven aan de onderkant van de maatschappij door bijvoorbeeld een aangepast versoberd eetpatroon waarbij vele benodigde voedingsstoffen ontbreken(niet bevorderlijk voor de lichamelijke gezondheid!!!)…en de voortdurende stress hoe men de maand moet rondkomen terwijl er alweer een tsunami van beleidsveranderingen en bezuinigingen komt (zeer slecht voor de geestelijke gezondheid wegens de voortdurende overheidsdruk en kopzorgen) !!!
De mantelzorgmakelaars slagen er toch ook niet in om deze kwetsbare groep mantelzorgers op te sporen? Wat heeft deze groep dan aan uw vraaggerichte dienstverlening? Volgens mij is het allemaal traditionele dienstverlening wat de klok slaat. Afwachten tot er een aanmelding of verwijzing komt. Daarna de vraag beoordelen en het aanbod bepalen of verwijzen naar derden. Is er dan nog een wachtlijst?
En dan wilt u ook nog liefst vooraf betaald worden door de gemeenten of de zorgkantoren. Wat mij betreft mag daar het mes van de decentralisatie in.
Ook ik ben benieuwd naar het onderzoek van Lilian Linders. We willen in de regio Alkmaar een wijkgericht project starten om mantelzorgers te bereiken. Burgerparticipatie en ‘het huis in de wijk’ (v/h het wijkcentrum) staan daarin centraal.
Waar kan ik het hele rapport van Lilian Linders opvragen? ik zou het graag in mijn bezit krijgen!
Ik vraag me af hoe dat straks met de ondersteuning van de arme ouderen zal gaan. Die categorie zal geen PGB meer krijgen tenzij er sprake is van een chronische ziekte.
Lilian Linders geeft aan dat de traditionele mantelzorgondersteuning tekortschiet. Wij, mantelzorgmakelaars, verenigd in de Beroepsvereniging van mantelzorgmakelaars BMZM, zijn dat in grote lijn met haar eens.
Mevrouw Linders gaat echter helaas volkomen voorbij aan onze dienstverlening. Deze breng ik hier graag onder de aandacht: wij bieden, al sinds 2006, juist door onze vraaggestuurde dienstverlening een waardevolle en gewaardeerde aanvulling op de traditionele aanbodgestuurde mantelzorgondersteuning.
Tot op heden ontmoeten wij mantelzorgers die erg blij zijn met onze een-op-een ondersteuning op maat.
Het is een betaalde dienstverlening, die nog lang niet overal even goed geregeld is. Juist gemeenten hebben er belang bij op grond van aandachtsveld 4 uit de wmo, dat de mantelzorgondersteuning goed geregeld is en de mantelzorgmakelaar deel is/wordt van hun inkoopbeleid. Mantelzorgers die de hulp inroepen van een mantelzorgmakelaar hebben vaak zelf geen financiele middelen (meer).
Desondanks merken wij in onze dagelijkse beroepsuitoefening dat wij werkelijk een fundamentele bijdrage leveren aan het structureel op de been houden van mantelzorgers en hun netwerk. Meer informatie over onze integrale dienstverlening is te vinden op http://www.bmzm.nl.
Mvg Freke Schoemaker, vicevoorzitter BMZM
Aha, het wordt hoog tijd dat de geitenwollen sokken stalen neuzen
krijgen. Het volk de ellende in de mik schuiven? Dan ook de bijbehorende
tools en centen erbij geven. Waar blijven de vakbonden nou?
Er kan gescoord worden!!
Bla, bla. Kom eens doen in plaats van praten. Er gaat een nieuwe wereld
voor je open. Met z’n allen kantelen? We hebben nog niet eens geleerd
om evenwicht te bewaren.
Als je de mantelzorgers zorg biedt, kun je ze wel bereiken.Maar dat gebeurt niet. Mantelzorgondersteuning is nog steeds een banenplan voor derden.
Ben heel benieuwd naar de rest van het interview. Ik word ook wel eens mismoedig als ik zie wat er met een beroep op burgerkracht van hogerhand wordt gevraagd van heel kwetsbare mensen, maar om het hele begrip nou ‘verwerpelijk’ te noemen? Was er dan volgens ‘De betekenis van nabijheid’ niet ook ‘latent buurschap’ en ‘aanbodschroom’? Is het niet uiterst belangrijk om de eigen kracht en zelfregie te versterken van mantelzorgers en degene die ze verzorgen? Dat lijkt me ook burgerkracht. En kun je het woord ‘verzorgingsstaat’ trouwens nog wel horen? Anders gezegd: wat is je alternatief voor burgerkracht?