Per 1 januari 2019 zijn ze pas begonnen, na twee jaar van planning en ideeën. Op Campus Woudhuis werken nu vier tot acht mensen met een beperking aan de reconstructie van het landgoed, vlak naast Apeldoorn. Jaap Berends, zelf organisatie-adviseur, werd op het spoor gezet voor het zogenoemde ‘inclusieve werkgeverschap’ door zijn 23-jarige dochter, die een meervoudige beperking heeft. Ze wilde niet meer werken op een plek waar het werk dat ze deed naar haar eigen idee geen nut had. Met de opbouw van Campus Woudhuis wil Berends leren en werken combineren met de ontwikkeling van het landgoed. Over tien jaar moeten honderd mensen met een beperking er direct  en indirect een leer-werk plaats hebben.

Afstand tot de arbeidsmarkt

Inclusief werkgeverschap betekent dat je als werkgever ruimte maakt in het bedrijf voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Jaap Berends stond drie jaar geleden voor het verwaarloosde en verouderde landgoed Woudhuis in Apeldoorn en zag potentie. Hier zouden mensen met een beperking nuttig en divers werk kunnen doen en zich onder begeleiding verder kunnen ontwikkelen. Dus ging hij in gesprek met potentiële partners: de gemeente Apeldoorn, zorginstelling ’s Heeren Loo, IVN natuureducatie, de Onderwijsspecialisten en met Natuurmonumenten over leren, werken, onderhoud en nieuwe projecten.

Living lab

Campus Woudhuis is daarnaast ‘voer voor onderzoekers’ geworden. Het landgoed is wat je noemt een living lab, doordat verschillende universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstituten enerzijds onderzoek doen in de praktijk en anderzijds hun kennis uit de zorg- en welzijnssector in de praktijk brengen. Zo gaat het honours traject sociale innovatie van hogeschool Windesheim bijvoorbeeld onderzoek doen naar de relaties tussen Campus Woudhuis en  -mogelijke- partners in de wijk, onder bedrijven en met instellingen die op de campus kunnen werken.

Doelenboom

Kennisinstituut Movisie begeleidt het campusbestuur en de werkers met de opzet van een doelenboom; hoe kun je inclusief werken met mensen met een beperking? Bestuurder Jaap Berends: ‘In de eerste sessie hebben we meteen een belangrijke les geleerd, namelijk toen Movisie-adviseur Marjet van Houten vroeg waar de ervaringsdeskundigen waren. Het is belangrijk dat, als je de doelen voor een leer-werkbedrijf voor mensen met een beperking wilt stellen, je dan ook aan de mensen zelf vraagt hoe zij dit landgoed willen ontwikkelen. Hun inbreng is onontbeerlijk.’

Critical friends

De onderzoekers en de scholen brengen ervaring van andere vergelijkbare werkplekken voor mensen met een beperking mee, zegt Berends: ‘Zij monitoren de ontwikkelingen van de werkers en doen onderzoek naar concrete zaken waar wij tegenaan lopen. Het zijn onze critical friends, die ons helpen scherp te blijven en ons voeden met ervaringen van elders.’

Lerend bedrijf

Campus Woudhuis is net begonnen en uiteraard loopt nog niet alles op rolletjes. Welke hobbels komt Jaap Berends tegen? ‘We zijn een lerend bedrijf’, zegt hij, ‘mensen werken bij ons maximaal drie jaar en stromen dan door. Er zijn nog wel wat vragen voor de toekomst, bijvoorbeeld of we mensen voldoende ontwikkeling kunnen bieden om door te stromen. Maar ook of we het einddoel dat we nu voor ogen hebben -honderd mensen in een leer-werk situatie- wel bereiken. Je kunt niet in een blauwdruk denken: passen de mensen die we hebben wel in de manier waarop we het landgoed willen inrichten? Met groenonderhoud, natuureducatie, nieuwe horeca en een webwinkel. We moeten ook andersom redeneren: wat kunnen we op het landgoed bereiken met de mogelijkheden van de medewerkers die we als werkgemeenschap aan boord hebben.  Kijk, mensen leren nooit niet. Het gaat ons lukken om het talent van de mensen met een beperking in te zetten en om hen de ruimte te bieden die ze nodig hebben om te ontwikkelen. Ik heb er vertrouwen in dat het kan met de hulp van de mensen die werken in het living lab.’