Werken met de feestdagen in het sociaal domein

Er is geen wettelijk recht op betaald vrij tijdens feestdagen. Of je vrij kunt krijgen en hoe je gecompenseerd wordt als je toch werkt hangt af van wat er in je cao staat. Over werken met de feestdagen (naast eerste paasdag, die natuurlijk altijd op een zondag valt) staan in alle cao’s in het sociaal domein speciale afspraken:

• Tweede paasdag
• Koningsdag
• 5 mei
• Hemelvaartsdag
• Tweede pinksterdag
• Eerste en tweede kerstdag
• Nieuwjaarsdag

In de meeste cao’s is 5 mei alleen een betaalde vrije dag in de lustrumjaren (2025, 2030, 2035) maar in de cao’s voor zorg en welzijn is 5 mei dus elk jaar een betaalde vrije dag. Goede Vrijdag is een officiële feestdag maar staat niet in dit rijtje, maar: je werkgever kan wel zelf andere feestdagen hebben vastgesteld.

Onregelmatigheidstoeslag

Natuurlijk kan het als sociaal werker goed zijn dat je op een van de genoemde feestdagen werkt. Dan kom je in aanmerking voor onregelmatigheidstoeslag (ort). Die toeslag krijg je altijd als je op onregelmatige dagen of tijden werkt. Hoeveel extra geld je krijgt hangt af van je cao en van het tijdstip. Voor werken van 22.00 tot 23.59 krijg je bijvoorbeeld meestal meer ort dan als je van 20.00 tot 22.00 werkt. De onregelmatigheidstoeslag wordt altijd berekend over je bruto loon. Er gaat dus nog belasting af.

Hieronder staat voor elke cao in het sociaal domein hoeveel toeslag je krijgt voor het werken met de feestdagen. Ook staan andere voor sociaal werkers relevante afspraken per cao genoemd.

Cao VVT

Deze cao is van toepassing op werkgevers en hun medewerkers die werkzaam zijn in de thuiszorg/wijkverpleging, verpleeghuizen en kleinschalige woonvoorzieningen, hulp bij het huishouden, dagbesteding en jeugdgezondheidzorg.

60% extra toeslag op het bruto uurloon is de onregelmatigheidstoeslag voor werken met de feestdagen. Deze toeslag kun je in geld of tijd krijgen.

Andere afspraken in de cao vvt over werken met de feestdagen:

• Als je vrij wilt zijn op een (ingeroosterde) werkdag die samenvalt met een feestdag, dan neem je vakantie-uren op.
• Als je in een vast patroon maximaal 3 dagen per week werkzaam bent op in ieder geval een maandag en/of donderdag, dan heb je de mogelijkheid op (een) andere dag(en) je werkzaamheden te verrichten als deze werkdag(en) samenvallen met een feestdag. Je hoeft dan geen vakantie-uren voor deze feestdag op te nemen.
• Je kunt ervoor kiezen om, in plaats van de genoemde feestdagen, verlof op te nemen op andere bij je godsdienst of je levensbeschouwing passende dagen.
• Vergoedingen voor speciale diensten (bereikbaarheids-, consignatie-, slaap- of aanwezigheidsdienst) op feestdagen zijn er ook. Je kunt ze in geld laten uitbetalen of via je BalansBudget omzetten in tijd.

Hier vind je de huidige cao VVT. 

Cao Sociaal Werk Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening

Onder deze cao vallen alle medewerkers van instellingen en organisaties die activiteiten verrichten en/of voorzieningen hebben met als doel het bevorderen van de sociale samenhang, participatie in de maatschappij en zelfredzaamheid van de burger.

45% extra toeslag op het bruto uurloon is de onregelmatigheidstoeslag als je met de feestdagen werkt.

Andere afspraken in de cao Sociaal Werk Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening over de feestdagen:

• Voor elke feestdag die valt op een maandag tot en met vrijdag krijgt de werknemer met een voltijd dienstverband 7,2 uur feestdagverlof toegekend. Voor de werknemer met een deeltijd dienstverband wordt het feestdagverlof naar rato vastgesteld.

Praktijkvoorbeeld feestdagenverlof:

Er vallen dit jaar 7 van de in de cao genoemde feestdagen op een doordeweekse dag:

1. Tweede paasdag: maandag 10 april 2023.
2. Koningsdag: donderdag 27 april 2023.
3. Bevrijdingsdag: vrijdag 5 mei 2023.
4. Hemelvaartsdag: donderdag 18 mei 2023.
5. Tweede pinksterdag: maandag 29 mei 2023.
6. Eerste kerstdag: maandag 25 december 2023.
7. Tweede kerstdag: dinsdag 26 december 2023.

Je krijgt dus 7 maal 7,2 uur feestdagverlof = 50,4 uur in totaal, dat is wel naar rato van het aantal uren dat je gemiddeld per week werkt.

• In overleg met de or of pvt kan de werkgever de mogelijkheid bieden een lokale feestdag, een feestdag ter viering van een niet-christelijke feest- of gedenkdag toe te voegen, dan wel een van de aangemerkte feestdagen om te ruilen.

Je krijgt ook twee uur compensatie als je een consignatiedienst hebt op een feestdag. ‘De werkgever kan besluiten om deze compensatie in de vorm van vrije tijd om te zetten in
een financiële vergoeding op basis van het voor de werknemer geldende uurloon.’

Hier vind je de huidige cao Sociaal Werk Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening

Cao Gehandicaptenzorg

60% extra toeslag op het bruto uurloon is de onregelmatigheidstoeslag als je met de feestdagen werkt.

Verder gaat de cao uit van een jaarurensystematiek. Daarin wordt ook rekening gehouden met 7,2 uur feestdagverlof per feestdag op een doordeweekse feestdag. Zie hiervoor het praktijkvoorbeeld bij de Cao Sociaal Werk Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. En: ‘Desgewenst kan de werknemer feest- en gedenkdagen inwisselen voor de voor zijn levensovertuiging geldende feest- en gedenkdagen.’ En op erkende feestdagen krijg je meer vergoeding in tijd voor speciale diensten zoals bereikbaarheid of consignatie dan voor speciale diensten op andere dagen.

Hier vind je de huidige cao Gehandicaptenzorg 

Cao GGZ

60% extra toeslag op het bruto uurloon is de onregelmatigheidstoeslag als je met de feestdagen werkt. 

Ook van deze cao krijg je 7,2 uur feestdagverlof per feestdag op een doordeweekse feestdag, zie het praktijkvoorbeeld. Op erkende feestdagen krijg je meer vergoeding in tijd voor speciale diensten dan voor speciale diensten op andere dagen.

Hier vind je de huidige cao GGZ 

Feestdagen Cao Jeugdzorg

45% extra toeslag op het bruto uurloon is de onregelmatigheidstoeslag als je met de feestdagen werkt.

De cao Jeugdzorg benoemt ook de Jaarurensystematiek en 7,2 verlofuren per feestdag die op een doordeweekse dag valt. Andere afspraken over feestdagen in de cao jeugdzorg:

Heeft de werknemer een consignatiedienst volgens artikel 6.4.1 en moet de werknemer dus buiten werktijd bereikbaar zijn om zo snel mogelijk te komen werken als dat nodig is, dan kan de werknemer kiezen:

• Of de werknemer ontvangt extra verlofuren voor de tijd dat hij bereikbaar moet zijn. Voor elke 24 uur die de werknemer bereikbaar moet zijn van maandag tot en met vrijdag, ontvangt hij één uur extra verlof. Voor elke hele zaterdag of zondag van 24 uur ontvangt de werknemer twee en een half uur extra verlof. Deze twee en een half uur geldt ook voor officiële feestdagen.
• Of de werknemer ontvangt extra salaris voor de tijd dat hij bereikbaar moet zijn. Voor elke 24 uur ontvangt de werknemer één uur extra salaris. Voor elke hele zaterdag of zondag van 24 uur ontvangt de werknemer twee en een half uur extra salaris. Deze twee en een half uur geldt ook voor officiële feestdagen.

Andere afspraken over werken met de feestdagen:

• Werkt de werknemer volgens een rooster met wisselende diensten? En moet de werknemer volgens rooster werken op een feestdag? Dan mag de werknemer de uren die hij op die feestdag moet werken met een andere dag compenseren, maar alleen als de feestdag op een doordeweekse dag valt. Als de werknemer de uren die hij mag compenseren niet opneemt in hetzelfde kalenderjaar, vervallen ze.
• Als de werknemer arbeidsongeschikt is op de dag waarop hij ingeroosterd stond om een feestdag te compenseren zoals bedoeld onder lid b van dit artikel, dan komen deze
  compensatie-uren te vervallen. Gelden er voor het geloof of levensbeschouwing van de werknemer andere feestdagen dan de feestdagen die hierboven staan? Dan kan de werkgever de werknemer op verzoek van de werknemer het recht geven om een feestdag te ruilen, met behoud van het salaris van de werknemer.

Hier vind je de huidige cao Jeugdzorg 

Werken met de feestdagen en ramadan?

In de wet staat niets over ramadan. Vasten mag natuurlijk, bidden ook, want je hebt vrijheid van godsdienst. Ben je een sociaal werker die moslim is en wil je je houden aan de ramadan? Maak dan goede afspraken met je werkgever en je collega’s. Dat hoort bij goed werknemerschap en goed werkgeverschap, aldus Pascal Besseling, advocaat arbeidsrecht tegen RTL Nieuws.