Om de doelstellingen van het CJG te kunnen waarmaken, moeten de professionals die er werken op de juiste manier worden opgeleid. Het belang van jongeren, ouders en hun omgeving is hierbij het uitgangspunt. Maar in hoeverre wordt er in de praktijk daadwerkelijk aandacht besteed aan het professionaliseren van CJG-werkers om problemen in de jeugdzorgketen te kunnen oplossen? Aan de hand van gesprekken hebben wij een beeld geschetst van deskundigheidsbevordering binnen CJG’s. De verhalen geven weer dat het niet altijd meevalt om de werknemers een passend opleidingstraject aan te bieden.

Netwerkorganisatie
Om te beginnen speelt de vraag wie er verantwoordelijk is voor het opleiden van CJG-werkers. Een boeiende vraag, want een CJG maakt deel uit van een netwerkorganisatie met verschillende ketenpartners, coördinatoren en gemeentelijke beleidsmedewerkers. Zeker als het om opleiden gaat, is het onduidelijk hoe de geldstromen en de verantwoording lopen. Wie heeft het laatste woord? De gemeente, de CJG- coördinator of de betreffende netwerkorganisaties? CJG-werkers vallen onder verschillende werkgevers cao’s, voeren verschillende functies uit en hebben uiteenlopende opleidingsachtergronden. Ze beschikken dus ook over een andere kennisbasis.

Verschillen
Daarnaast bestaat er, zowel op grote als kleine schaal, veel verschillen tussen CJG-werkers. Het is dus flink zoeken naar een overeenkomstige opleidingsvraag. Vrij logisch als je nagaat dat de uitvoering van het CJG per gemeente kan verschillen. De CJG’s hebben namelijk de opdracht om aan te sluiten bij de visie van de gemeente, het huidige gemeentelijke aanbod en de gesignaleerde problematiek. Het soort problemen waar medewerkers mee te maken krijgen, is zodoende afhankelijk van wat er in de gemeente speelt en waar ouders behoefte aan hebben.

Ontstaansgeschiedenis
Ook de ontstaansgeschiedenis van het CJG is van invloed op de opleidingsvraag. Of een CJG voortkomt uit een ggd, consultatiebureau of opvoedingswinkel kan ervoor zorgen dat er andere leerbehoeftes zijn. De oorspronkelijke organisatie is meestal leidend voor de functies die in beginsel aanwezig zijn. Dat betekent dat het ene CJG behoefte heeft aan leren samenwerken in de keten en voor het andere aan het leren serieus nemen van de ouderregie.

Competenties
Gelukkig hebben alle CJG-werkers, ongeacht de bestaande verschillen, ook een grote overeenkomst: ze dienen de huidige opvoed- en opgroeiondersteuning te verbinden, verbeteren en versterken. Op basis van de taken en de doelstelling van het CJG heeft het Nederlands Jeugd instituut in samenwerking met MOVISIE competenties beschreven van beroepskrachten werkzaam in een CJG. Vooral competenties gericht op doelstellingen zijn interessant voor het opleiden. Hierbij gaat het om vraaggericht, klantenversterkend, omgevingsgericht en samenwerkingsgericht werken en werken in een netwerkorganisatie.

Daarnaast zijn de competenties een mooi instrument om een opleidingsaanbod te vormen of bij- en nascholingen te ontwikkelen. Dat geldt ook voor taakgerichte competenties als informatie verzamelen en monitoren, screenen, analyseren en onderzoeken en voorlichting geven. Het is dan ook erg jammer dat CJG’s daar nog weinig aandacht aan besteden. Een gemiste kans, zeker als je nagaat dat dit, ondanks alle verschillen, een bindende factor is van alle CJG’s.