In Zutphen komt elke drie, vier maanden een bijzonder panel bijeen. Het
bestaat uit doodgewone burgers en buigt zich over elementaire problemen. Zoals:
wat hebben mensen met psychische beperkingen nodig om zich sociaal te handhaven?
En: hoe ziet een centraal loket eruit waarheen iedereen de weg vindt die een
rolstoel, huishoudelijke hulp of woonbegeleiding nodig heeft?
Het panel formuleert inzichten waarmee ambtenaren en professionals
blijvend hun voordeel doen. De vraag naar het loket ontlokte bij veel panelleden
scepsis: de mensen die dat loket het hardst nodig hebben, melden zich daar
waarschijnlijk niet vanzelf, dachten zij. Daarom lieten ze de mensen met
psychische problemen zelf aan het woord.
Aanstekelijke methode‘We zochten een manier om gewone
burgers zich te laten uitspreken zonder dat ze in het geweld van professionals
ten onder gaan’, zegt Hennie Boswinkel, directeur van de Stichting Ouderenwerk
Zutphen die de zogeheten ‘Wonen Welzijn Zorg’-panels (WWZ) coördineert.
‘We brachten een stuk of dertig betrokken burgers bij elkaar, die actief
zijn in organisaties variërend van plattelandsvrouwen, vakbonden tot gilden en
wijkteams, maar deelnemen op persoonlijke titel. Ze wisselen een paar maal per
jaar een ochtendlang van gedachten over een thema en sluiten de bijeenkomst met
een advies aan de gemeente af.’
De methode werkt aanstekelijk, zegt Boswinkel. ‘De panelleden hebben steeds
meer plezier in hun rol. Woningcorporaties overwegen de werkvorm over te nemen
en beleidsmakers staan in de rij om stage te lopen. We hebben vooral van die
adviezen geleerd.’
‘Bijvoorbeeld dat je nooit beleid moet maken zonder degenen op wie het van
toepassing is. Of dat wij professionals te vaak blijven steken in oplossingen
voor degenen die zich bijna zelf kunnen redden, terwijl we zouden moeten durven
focussen op de zwaksten om zeker te zijn dat niemand ons ontglipt’.
VrijblijvendDe WWZ-panels ontstonden in de periode dat
er zogenoemde regiovisies moesten worden ontwikkeld over de samenhang van wonen,
welzijn en zorg. Maar ze passen ook perfect in de filosofie van de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning, zodat de gemeente Zutphen de subsidiëring
overnam.
Ook de WMO, die op 1 januari ingaat, bestrijkt immers een breed terrein:
zij geeft gemeenten de opdracht om voor iedereen steun te regelen die zich niet
op eigen kracht redt, van gehandicapten en verslaafden tot probleemjongeren en
slachtoffers van huiselijk geweld. Ook de participatie van alle burgers heeft
een cruciale plaats.
Het gehele artikel is te lezen in Zorg + Welzijn Magazine 11, november
2006. Drie maanden na publicatie wordt het op de website
geplaatst.