– OPINIE – De Oasis Game biedt bewoners een uitnodiging om hun droomproject te realiseren, gebaseerd op aanwezige talenten, middelen en energie in de wijk. De bewoners werken in twee weekenden op een golf van positieve energie naar concrete resultaten. Dromen krijgen fysieke vorm in ontmoetingsplekken met soms speelvoorzieningen voor kinderen of bijvoorbeeld buurttuintjes. De kracht van spontane co-creatie is immens en levert resultaten en vaak een basis om op voort te bouwen. De mensen in de wijk staan centraal en hun dromen in plaats van hun problemen krijgen aandacht. Op het hoogtepunt van deze wijkontwikkeling zijn tussen de 100 en 150 mensen heel concreet en hands on aan de slag.

Evaring

We zien dat op sociaal vlak de resultaten van de Oasis Game vrij goed te noemen zijn, maar dat de realisatie van bijvoorbeeld een buurt- of speeltuin, stukloopt op beheer- en beheersingsdrang. Veel bottom up initiatieven lopen hier tegenaan. Uit een recente bijeenkomst blijkt dat ook andere initiatiefnemers van co-creatie projecten, deze ervaringen delen. Van broedstraten tot nieuwe wijkcentra in krimpgebieden zijn met spontane co-creatie geslaagd in het op gang brengen van een beweging van anders denkende en het stimuleren van een cultuur die mensen en hun talenten en dromen centraal stelt. Een cultuur van actie en doen en niet wachten.

Impuls

Net als met de Oasis Game is de grootste kracht van veel van deze initiatieven gebleken het bouwen van een sterk team hemel(wijk)bestormers die een wijk een impuls geven op basis van een positief gedeeld beeld. Doelen die allemaal aansluiten bij de wens of noodzaak van instanties om de bal bij de bewoners neer te leggen. Alleen, het is met enkel die wens nog niet klaar.

Snelheid

Voor verduurzaming, inbedding en draagvlak is samenwerking met stakeholders in en rondom de wijk, met name de gemeente onontbeerlijk. Toch is daar te merken dat er niet altijd snelheid zit in de processen, dat er niet overal specifieke functies zijn voor dit soort initiatieven. Langdurige procedures zijn gebruikelijk, er is gebrek aan continuïteit in samenwerkingspartners en in sommige gevallen is er zwakke institutionele cohesie tussen de partners. De ontwikkeling van bottom up initiatieven lopen hier soms op stuk.

Uitdaging

In een verschuivend krachtenveld ligt hier de grootste uitdaging in de Nederlandse context, in het algemeen en bij de Oasis Game. Daar waar stakeholders, gemeente en corporaties zeggen meer los te willen laten en het initiatief bij de burger neer te leggen, is voor sommigen de snelheid van de Oasis Game te uitdagend om mee om te gaan. Na een intensieve voorbereidingsperiode wordt binnen twee weekenden de droom tot realisatie gebracht. Dat botst met de nog steeds gevoelde noodzaak tot beheersing.

Vorm
Een aanvullende uitdaging is dat we ook een proces volgen waar we van te voren niet weten waar het toe gaat leiden. Wij kunnen en willen niet tien weken van te voren een brief insturen met een verzoek waar een gemeentefunctionaris vervolgens aan vasthoudt terwijl het uiteindelijk een andere vorm krijgt.

Samenwerking

Er zal altijd een spanningsveld blijven rondom bewoners en participatieve initiatieven die hun uiting krijgen in buitenruimte. Toch is opvallend hoe de ervaringen verschillen met de Oasis Games die hebben plaatsgevonden in Curacao, Bonaire en Sint Maarten in 2012. Het was boeiend om te zien hoe de samenwerking met overheid en semi-overheid vaak veel soepeler verliep door de een veel minder sterke beheer- en beheersingsdrang. Daarnaast was er letterlijk samenwerking waarbij bijvoorbeeld op Sint Maarten met community police, het bestuur van de bewonersvereniging, de brandweer en leraren van de school de handen uit de mouwen werden gestoken. De donaties in materialen van partijen waren over het algemeen hoogwaardige kwaliteit en werden soms dezelfde dag van de werf geplukt. Nederland is anders dan de Antillen, akkoord, maar dat wil niet zeggen dat we daar geen lessen kunnen trekken.

Persoonlijke relaties
De belangrijkste les uit Brazilië en de Antillen is in twee woorden te vatten: persoonlijke relaties. Het is al met al een veel gehoorde kreet, de gemeente is te traag, wil niet meewerken enzovoort. Maar dat is makkelijk praten. Beheersdrang loslaten bij instanties kan zeker geen kwaad, maar dat vraagt van bewoners dan ook om hun verantwoordelijkheid te nemen en het vertrouwen dat gegeven wordt te belonen. En dat vertrouwen kan gewonnen en gegeven worden als er relaties liggen, als er contact is, als er samengewerkt wordt. Misschien is het in het kader van institutionele cohesie en relaties wel tijd voor een Oasis gemeente game

Door Niels Koldewijn, Stichting Elos Nederland.