Leanne is een jonge vrouw van 29 met een lichte verstandelijke beperking en borderline (VG6). Zij heeft 24-uur toezicht dan wel nabijheid van begeleiders nodig. In de leefgroepen waar deze begeleiding geboden wordt, leven eigenlijk vooral zwaar gehandicapte mensen. Bij hen vindt Leanne geen enkele aansluiting en dat verergert haar gedragsproblematiek. Ze voelt zich niet thuis en wordt steeds opstandiger. Alternatieven zijn vooralsnog niet beschikbaar.

Passende zorg

Zo’n 500 mensen als Leanne wachten op passende zorg, schat MEE NL,vereniging die mensen met een complexe zorgvraag helpt de juiste zorg te krijgen. Deze mensen zitten thuis bij ouders die geen plek voor hun kind kunnen vinden. Of ze wonen in een groep waar ze absoluut niet horen. ‘Niemand voelt zich verantwoordelijk om een oplossing te zoeken’, zegt Mirjam Sterk, directeur MEE Nederland.

Expertise

Bij MEE zijn sinds begin dit jaar 125 cliënten in beeld die direct complexe zorg nodig hebben, maar niet krijgen. Sterk: ‘Wij hebben alle 125 casussen naar het zorgkantoor gestuurd, die verantwoordelijk is voor de inkoop van zorg. Voor nog geen 10% van de zorgvragers is een oplossing gevonden.’ Het probleem is heel divers, volgens MEE NL. Onvoldoende aanbod van de juiste zorg, onvoldoende expertise van zorgverleners, tekort aan kleinschalige woonvormen zijn enkele knelpunten.

Urgentie

‘Er wordt ook te weinig zorg ingekocht door het zorgkantoor’, zegt Mirjam Sterk. Zorginstellingen klagen dat ze te weinig geld krijgen voor de zorg die ze leveren. ‘Zorgverzekeraars hanteren een andere definitie van urgentie. Wij vinden dat een cliënt die geen passende zorg heeft, urgent is. Het zorgkantoor zegt dat mensen niet meer urgent zijn als ze in zorg zijn, ook al is het geen passende zorg. Dus gaan mensen van de lijst af als ze bijvoorbeeld tijdelijk in een crisisopname zitten.’

Zorgkantoor

De problemen voor cliënten  met een complexe zorgvraag moeten allereerst regionaal met partijen worden opgelost, zegt de MEE-directeur. ‘Het zorgkantoor zou die rol moeten oppakken. De Nederlandse Zorgautoriteit, de toezichthouder in de zorg,  heeft ook aangegeven dat zorgkantoren nog deze week met een aanpak komen.’

Taskforce

En verder moet er volgens MEE een taskforce komen, waarin alle organisaties plaatsnemen die te maken hebben met deze problemen. MEE denkt aan Zorgverzekeraars Nederland en cliëntorganisatie Ieder(in), het Ministerie van VWS en Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland. De Taskforce krijgt als opdracht ‘duurzame aanbevelingen te doen’ om de zorginkoop adequaat te laten lopen. ‘Iedereen erkent het probleem met complexe zorg, maar tot nu toe kijkt iedereen naar elkaar voor de oplossing’, zegt Sterk.