Zorgbalans heeft vier eigen corona thuiszorgteams opgericht. Nu al hebben 25 verpleegkundigen zich vrijwillig opgegeven voor deze risicovolle zorg. ‘De intrinsieke motivatie voor deze professionals is dat zij goede en beschermde zorg willen verlenen aan mensen die niet naar het ziekenhuis kunnen of willen als ze besmet zijn met het coronavirus’, zegt Inge Veenstra, directeur wijkzorg van Zorgbalans. Met deze teams kan Zorgbalans zorgvuldig omgaan met de beschikbare persoonlijke beschermingsmiddelen en kan veilige zorg worden geboden aan alle cliënten. De wijkverpleegkundigen en verpleegkundigen uit deze speciale C-teams verlenen noodzakelijke zorg aan bestaande én nieuwe coronacliënten, waardoor de buurtteams – Zorgbalans heeft 45 zelforganiserende teams in de wijk – worden ontlast en de “normale zorg” kunnen verlenen aan kwetsbare mensen thuis.

Nieuwe Spatschermen

Afgelopen weekend heeft een 3d-printer honderd nieuwe spatschermen gemaakt voor de professionals van de C-teams. Op internet hadden professionals zelf de 3d spatscherm gevonden en besteld, vervolgens getest en goed bevonden. De C-teams werken er nu mee. Ruim een week geleden is Zorgbalans, zorgorganisatie in Kennemerland en de IJmond, begonnen met de voorbereiding van deze speciale teams om cliënten met – een verdenking van – corona te verzorgen. Veenstra: ‘De behoefte voor beschermde zorg wordt groter, voor cliënten en voor professionals. Professionals willen het virus nier verspreiden en uiteraard ook niet besmet worden. Wij kunnen met de C-teams de “gewone zorg’ in de wijk splitsen van de beschermde zorg voor mensen met een coronabesmetting. Dat geeft iedereen rust.’

Welke maatregelen moet u nemen voor de coronateams?
‘Allereerst moet de hardware bescherming geven en er is een aparte ruimte nodig waar mensen zich kunnen omkleden. De coronateams gaan in vol ornaat, speciaal pak, besmettingsschort, haarnet, spatscherm, handschoenen. We hebben kleedruimtes gemaakt, douches en een veilige afvoer van de kleding en materiaal georganiseerd. Verder is het belangrijk dat er een aparte ruimte is voor professionals om te praten, voor teamoverleg. Ze maken vaak nare dingen mee. En we hebben als organisatie een schil rondom de teams gelegd om goed in contact te blijven over hoe het gaat, wat wij voor de medewerkers kunnen doen. Dat geeft rust aan de professionals in de frontlinie.’

Alles wat eerder moeilijk te regelen was, lijkt nu snel te gaan?
‘Dat klopt, iedereen is heel flexibel. Waar we normaal nog weleens tegen muren oplopen om iets geregeld te krijgen, verloopt alles nu heel snel. Dat geldt voor de samenwerking tussen instellingen, maar tussen collega’s. We zijn bezig met het goede te doen en dan focus je op wat je voor elkaar kunt betekenen. In die samenwerking weet iedereen elkaar te vinden. Wij hadden bijvoorbeeld direct een parkeervergunning bij de gemeente geregeld voor de coronateams. Iedereen is snel benaderbaar. Er waart ook een aardigheidsvirus rond.
Wij hebben bijvoorbeeld een week geleden alle initiatieven in kaart gebracht van vrijwilligers- en welzijnsorganisaties en de sociale basis in onze regio. We weten nu beter welke initiatieven zij hebben ontwikkeld en wanneer ouderen hiervan gebruik kunnen maken. Die initiatieven hebben we breed verspreid onder onze zorgmedewerkers en in een overzicht gezet, dat we dagelijks bijwerken met nieuwe initiatieven. Die kunnen onze medewerkers meenemen naar cliënten en als voorstel gebruiken. Dat gaat bijvoorbeeld om boodschappen door vrijwilliger, maaltijdservice, vervoer, contactmogelijkheden en buitenactiviteiten op 1,5 meter afstand. Alles wat voor mensen deze tijd van isolatie kan verlichten.’

Gaat de financiering van alle initiatieven ook zo flexibel?
‘Ja, zeker. De directe zorg aan cliënten wordt gewoon betaald zoals altijd. Alle extra kosten voor de teams worden besproken, onder ander met de zorgverzekeraars, en we kijken later hoe we daar financieel uit komen. Ook van de gemeente krijgen we ruimte voor Wmo-gefinancierde activiteiten. Zoals daginvulling in de thuissituatie en vanuit onze ontmoetingscentra voor mensen met een haperend brein, daaronder veel mensen met dementie. Wat opvalt is dat iedereen bezig is met: “Wat kun je wél doen”, in plaats van zoeken naar onderbouwing en verantwoording. Het vertrouwen tussen de instanties komt van alle kanten. En dat is mooi. Het gaat om wat er in het nu moet gebeuren en daadkracht tonen, zonder vooraf lang te debatteren.’

25 Professionals hebben zich al aangemeld voor het C-team. Wat is hun motivatie?
‘Deze professionals willen goede en beschermde zorg verlenen. Hun intrinsieke motivatie is de cliënt die ziek is en niet naar een ziekenhuis wil of kan en niet naar de ic wil. Hoe kun je deze mensen de zorg geven die ze nodig hebben. De focus van deze professionals is wat belangrijk is voor deze cliënten, wat ze nodig hebben. De (wijk)verpleegkundigen zijn gewend om de zorg voor hun patiënt zelf te regelen en zelf besluiten te nemen. Ik verwonder me nog altijd over de drive van onze professionals, over hun daadkracht, vastbeslotenheid en hun zelfstandigheid. Ze weten precies waar ze mee bezig zijn . Ik hoef als leidinggevende alleen maar te luisteren wat ze nodig hebben en dat te regelen. Zij vertellen wat ik moet doen.’

Zal de zorg in coronatijd de zorg van de toekomst veranderen?
‘Ik denk het wel. Alleen al omdat we allemaal zo met de technologie aan de gang zijn. Dat schept mogelijkheden voor andere vormen van contact, voor veilige zorg. Zowel cliënten als professionals ervaren nu dat het mogelijk is: minder fysieke zorg, maar wel intensief contact. Professionals en cliënten omarmen deze nieuwe zorg. Wat blijkt: het kan de zogenoemde “warme zorg”, het persoonlijk contact, aanvullen en zorgkwaliteit toevoegen. In de toekomst zullen we verder moeten met minder handen in de zorg. Ik heb hoop dat uit alle verdriet van deze tijd toch nog goede ontwikkelingen in de zorg én in de samenwerking met elkaar voortkomen.’