Hans Versteegh is auteur van Digivaardig sociaal werk en teamleider bij De Schoor in Almere. ‘Sociaal werkers mogen nu geen fysiek contact hebben met hun doelgroep. Je ziet ze dus naar andere middelen zoeken om toch contact te krijgen, toch in te kunnen gaan op de behoeften die er onder mensen leven. Iedereen is aan het zoeken, iedereen is informatie aan het delen, ik zie de reflex om het bij de ict-er neer te leggen terwijl die niet veel kaas van communicatie tussen professionals en doelgroepen heeft gegeten, maar dat komt wel goed. Het gebeurt vol enthousiasme, en dat is gewoon mooi.’
Kun je binnen een week iets opzetten dat enige impact heeft?
’Mensen maken gebruik van platformen die ze kennen. Skype, Facebook en Whatsapp zijn heel gebruiksvriendelijk, je kunt er snel iets mee doen. Het is logisch en goed dat we het proberen. Of het echt nuttig is en meerwaarde heeft, dat zal uit de tijd moeten blijken. We zitten nu in een plotselinge experimenteer-fase.’
AVG
Versteegh waarschuwt dat deze experimenteer-fase ook gevaren met zich meebrengt: ’De AVG (privacy-wetgeving, red.) is echt een punt. Als jij als organisatie iets aanbiedt, dan moet je het goed en volgens de wettelijke regels neerzetten. Je moet bijvoorbeeld nadenken over toestemmingsverklaringen. Dat zijn zaken die nu boven komen drijven. Tenminste, ik hoop dat dat gebeurt. Niet iedereen staat er bij stil, vrees ik, dat is logisch. Maar je kunt snel leren, zorg dat je juist nu met elkaar blijft reflecteren. Wat doen we nu, wat is onze bedoeling, zien we het werken, welke vragen moeten we meenemen? Dat kun je gewoon organiseren.’
’Als je met bekende platforms gaat werken zoals Facebook en Whatsapp, dan geef je zo’n grote partij als Facebook inzicht in jouw relatie met cliënten, bewoners. Wil je dat? Maak je die keuze? Je hebt ook jouwomgeving.nl wat helemaal ingericht is op hulpverlening, dicht gespijkerd, maar dan moet je een licentie kopen, je aanmelden, et cetera. Dat is niet geschikt voor de korte klap, maar wel een goede spiegel voor als je nu iets start. De AVG is een feit, je moet durven zeggen dat jouw idee niet mogelijk is en er dan afscheid van nemen.’
Online vrijwilligerscentrale
Versteegh tipt nl.deedmob.com. ‘Dat is een Amsterdams initiatief, een online vrijwilligerscentrale gebouwd door enkele IT-jongens. Het is een professionele aanvulling op hoe een vrijwilligerscentrale gewoonlijk vraag en aanbod bij elkaar brengt. Dat is een hele professionele site die het werk van een vrijwilligerscentrale snel makkelijker kan maken. Ze kunnen ook met jouw initiatief meedoen.’
Verre van ideaal
Veel mensen die gewoonlijk naar dagbesteding of dagtherapie gingen, behandelrelaties hebben, zien die nu abrupt afgebroken. Is online contact het beste alternatief?
’Het is verre van ideaal, maar nu gewoon niet anders. Het moet nu zo, zowel voor de veiligheid van de doelgroep als die van jezelf. Jij kunt als professional drager van het virus zijn zonder dat je het weet. Het betekent wel dat je de mate van contact moet opvoeren, denk ik, niet meer dan twee keer in de week, maar gewoon iedere dag even appen, mailen, beeldbellen, gewoon bellen, wat past bij degene die jouw cliënt is. Het gaat om allerlei mensen, in de ggz, met een verstandelijke beperking, die eenzaam zijn, hun inloop missen. Als jij nu als professional je hier in aan het verdiepen bent, leer dan vooral van de ervaringen die er met e-health en online hulpverlening al zijn. Kijk bijvoorbeeld op www.digivaardigindezorg.nl ’
Kans
Versteegh ziet ook de positieve kant van deze crisis: ’Dit is natuurlijk ook een grote kans voor het sociaal domein. Je hoort bijvoorbeeld uit het onderwijs al: ‘Yes, nu kunnen we doorpakken met het invoeren van digitaal werken’. Hetzelfde geldt in ons werkveld. Maar blijf nadenken, laat je niet alleen leiden door de terechte behoefte kwetsbare mensen die nu thuis zitten te willen helpen.’
