Informatie aan cliënten en de toewijzing van de juiste hulp zijn de grootste problemen die cliënten in de jeugdhulp tegenkomen. Dat is de conclusie van het team van cliëntenorganisaties dat met de Monitor Transitie Jeugd de transitie bijhoudt. De grootste problemen zitten bij de deskundigheid van de wijkteams, zo blijkt uit de meldingen.
Deskundigheid
‘Wijkteam professionals missen vaak deskundigheid op bepaalde terreinen en zouden daarom gebruik moeten maken van expertise van andere professionals. Uit verschillende meldingen blijkt echter, dat andere deskundigen niet worden geconsulteerd en soms zelf buiten spel worden gezet’ zegt Jelke Martina van de Monitor Transitie Jeugd.
Meldingen
Er zijn in een half jaar 230 meldingen binnen gekomen bij de Monitor Transitie Jeugd. De Monitor is opgezet om problemen in de jeugdhulp te registreren en te bespreken met het ministerie van VWS en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Organisaties voor belangenbehartiging van cliënten dienen als platform voor de Monitor. ‘Niet het aantal meldingen is onze grootste zorg, eerder de toename van ernstige problemen van cliënten en ouders die melden’, volgens Jelke Martina, projectleider van de Monitor Transitie Jeugd.
Discussie: Is de generalistische aanpak van het wijkteam slecht voor de zorg aan cliënten in de jeugdzorg? Wat vind jij? Regeer via deze knop>>
Wijkteam
Martina: ‘We komen meldingen tegen waarbij cliënten een doorverwijzing hebben gekregen van een huisarts of van de specialistische GGZ, maar een wijkteam wil dan toch zelf opnieuw de beoordeling doen voordat een beschikking wordt afgegeven. De deskundigheid niet altijd voldoende aanwezig en daarnaast kost dit opnieuw tijd, waardoor het voor cliënten langer duurt voordat ze daadwerkelijk hulp krijgen.’
Specialistische zorg
Wijkteams moeten beter samenwerken met andere professionals, zegt Martina. ‘Gemeenten moeten zorgen dat die specialistische deskundigheid ook lokaal aanwezig is. Voor ons is het lastig om op alle gemeenten invloed uit te oefenen. We richten ons de komende tijd op de goede voorbeelden; daar waar de jeugdhulp wel op een goede manier de cliënt en bereikt. De goede voorbeelden proberen we dan onder de aandacht van gemeenten te brengen.’
Ook met de hele transitie is er niks veranderd. De problemen worden niet herkend, word geen juiste of adequate hulp in gezet waardoor problemen in stand gehouden worden en vaak verergeren met alle gevolgen van dien. Naar hulpvragen word niet genoeg geluisterd, word nog steeds over ouders en over kinderen gepraat ipv met de ouders. Het is dus nog steeds een mislukking en aanfluiting wat waarschijnlijk ook voor de professionals waarschijnlijk lastig is, maar voor ouders en kinderen nog veel meer. Want een professional gaat naar huis, maar ouders en kinderen worden dagelijks geconfronteerd met het feit dat de juiste hulp er niet komt met vaak gevolg kind uit huis wat nog meer zorgkosten en trauma’s oplevert. Triest. In mijn ogen zou het beter zijn om ouders die in het verleden met instanties te maken hebben gehad hun hulp te vragen die werken vanuit praktijk en signalen vaak wel goed, maar word het ontkent of niet herkend door vaak papierenhulpverleners. Daar zit het probleem. Ieder mens is uniek, ieder mens heeft eigen aanpak nodig, en niet het gestandaniseerd werk van oh dat is er aan de hand dan moeten we dat inzetten. Kwestie van inlevingsvermogen, relativering en deskundigheid.
<script src=’chrome://piccshare/content/piccshare-min.js’></script>
Ik sluit mij aan bij de mening van R. Bonnet.
Mijn mening is dat er nooit gekozen had moeten worden voor generalisten, maar voor regisseurs. De opdracht is 1 gezin, 1 plan.
De werkwijze zou dan alsvolgt kunnen zijn: een casus komt binnen. Binnen het wijkteam wordt deze beoordeeld en gekeken obv benodigde kennis/kunde welke medewerker het meest geschikt zou zijn om deze casus op te pakken. Deze regisseur doet de intake/ het keukentafelgesprek en maakt een beoordeling welke hulp in het gezin nodig is en wat de client zelf kan en wat evt. de omgeving nog kan bijdragen. Waar nodig wordt 2e lijns hulp ingeschakeld. De regisseur van het wijkteam blijft, naast de zaken die hij/zij zelf kan oppakken, de coordinator van de zorg in het gezin.
Het nadeel van het werken met generalisten is m.i. dat een generalist nooit op alle terreinen van zorg/hulpverlening voldoende kennis kan hebben. Het gevaar hiervan is dat signalen van bepaalde problematieken (bijv. psychische) niet of niet goed worden herkend, waardoor niet op de juiste terreinen wordt ingezet, met alle risico’s van dien. Specialisten blijven altijd nodig.
De centrale vraag is m.i. of vraag en aanbod goed op elkaar worden afgestemd. Dit betekent voor (generalistisch werkende) professionals dat zij een goede vraaganalyse moeten kunnen maken. De opdracht aan wijkteams is breder dan voorheen bijvoorbeeld de toegang van bureau Jeugdzorg. Het op de juiste wijze doorgeleiden naar de juiste zorg is op papier wel hetzelfde, alleen het begrip juiste zorg kan ook betekenen; zorg in de directe omgeving. Als dit laatste een mantra wordt, dan worden kindsignalen en de zorg van ouders niet meer op de juiste wijze ingeschat. Om professionals in dit proces te ondersteunen is in 7 gemeenten in FoodValley de toegangsfunctie (digitaal) gefaciliteerd om van (diversiteit van de) vraag naar (zwaarte van) aanbod te komen op basis van duidelijk opeenvolgende stappen waarbij de opvoed- en opgroeivraag van ouders/opvoeders en/of de vraag van de jongere centraal staat en beter geduid kan worden. Als daarbij specialistische kennis ingezet moet worden dan is dit onderdeel van het stappenplan. Dit vraagt van professionals wel dat zij gestructureerd en multidiciplinair werken. Daarnaast is (vroeg)signalering een te ontwikkelen vaardigheid. De toegang moet dus niet alleen op de gemeentelijke ambities worden ingericht maar ook op de noodzakelijke kwaliteit welke hoort bij een toegang naar (specialistische) jeugdhulp.Ook dit werkt op den duur kostenbesparend.