Het is belangrijk dat de motivatie om zelf problemen op te lossen van een cliënt duidelijk wordt, vindt Peter Wesdorp, adviseur bij Gilde Schuldhulpsanering en What Works. Wesdorp geeft trainingen gesprekstechnieken. Hij stelt dat je door het veranderen van je basishouding tijdens het gesprek, je die motivatie kan ontdekken. ‘Cliënten zijn te veel gepamperd. Een professional moet zich tijdens een gesprek met een cliënt meer als gids gedragen. Stel vragen als: hoe zou dit traject voor jou nuttig kunnen zijn?’
Nieuwe technieken
Eerder was volgens Wesdorp vooral de professional aan het woord. Hij gaf de informatie en kwam in actie zonder dat echt duidelijk was of de cliënt wel gemotiveerd was. Zo kon het gebeuren dat de hulpverlener onbedoeld oplossingen kon opdringen. Door de cliënt aan het woord te laten, bereik je volgens de trainer een veel plezieriger gesprek en ervaar je minder weerstand.
Peter Wesdorp geeft een trainingssessie ‘Gesprekstechnieken & eigen kracht’ tijdens het Zorg + Welzijn Jaarcongres op 11 september. Lees hier meer over het programma en inschrijven voor het congres >>
Open vraag
‘Professionals moeten meer open vragen stellen en dan ook nog eens open vragen die de cliënt op de goede manier laten nadenken’, zegt Wesdorp. Niet vragen: “Wat is het probleem?”, maar liever: “hoe zou je willen dat het is?”. Daarnaast helpt het als professionals zelf het gesprek samenvatten in plaats van de cliënt dit te laten doen. Een inhoudelijke samenvatting helpt de cliënt om een theorie over zichzelf te krijgen. Door te reflecteren op wat de cliënt zegt en zijn kwaliteiten te bekrachtigen wordt het gesprek een belangrijk instrument. Daarnaast krijgt de cliënt het gevoel dat er echt geluisterd is.’
Samenwerken, het is een woord dat vaak wordt gebruikt als het gaat over de transities. Een woord dat in theorie goed uitpakt, maar in de praktijk blijft het iets lastigs, weet Wilfrid Opheij. Hij is expert samenwerken en een van de sprekers tijdens het Zorg + Welzijn jaarcongres op 11 september. Lees hier het interview met Wilfrid Opheij >>
Oude gewoonten
Volgens de trainer maken professionals nog verschillende fouten. ‘Hulpverleners duiken als snel in het standje “overtuigen”. Ze gunnen de cliënt zijn geluk, maar door cliënten naar hun geluk te duwen ontstaat vaak weerstand.’ Bovendien hebben professionals vaak een verkeerd beeld van empathie. ‘Ze moeten niet proberen te voelen wat de cliënt voelt, maar proberen te begrijpen hoe hij naar zijn situatie kijkt. Zinnen als “ik kan mij voorstellen dat jij je zo voelt” helpen een cliënt niet. Je kunt beter zeggen “daar voel jij je rot onder”. Empathie is geen sympathie.’ Volgens Wesdorp is het geen probleem wanneer je fout zit met je constatering. Wanneer een ander woord dan “rot” de lading volgens een cliënt beter dekt, dan geeft hij dit wel aan.
Niet alleen professionals in Zorg en Welzijn moeten hun cliënten helpen hun eigen kracht en netwerk aan te boren. Leidinggevenden in de sector zouden dat ook bij de professionals moeten doen, vindt Paut Kromkamp. Zij geeft tijdens het Zorg + Welzijn Jaarcongres een sessie over ‘Oplossingsgericht werken en leiding geven’. Lees hier het interview met Paut >>
